در این مقاله ما به صورت مفصل به مبحث گفتار درمانی کودک ۲ ساله می پردازیم اما اگر شما در این مقاله به دنبال معرفی مراکز معتبر گفتار درمانی کودک ۲ ساله هستید اینجا کلیک کنید به لیست پائین صفحه رفته و با موسسه گفتار درمانی مربوطه آشنا شوید.
در لیست این مراکز، شماره تلفن های تماس و حتی امکان چت روی واتس اپ و تلگرام فراهم است و می توانید از این طریق با این مراکز درمانی، بصورت آنلاین در ارتباط باشید.
ادامه مقاله گفتار درمانی کودک ۲ ساله
به دلیل تکرار قسمت عمده ای از مباحث گفتار درمانی، از این قسمت ها، اشتراک گرفته و بصورت مجزا مقاله ای برای آن ها تدوین کرده ایم تا شما بتوانید به مبحث گفتار درمانی تسلط بیشتری پیدا کنید.
به همین دلیل ابتدا به لیست اصطلاحات زیر نگاه کرده و مطمئن باشید که با تک تک این اصطلاحات آشنا هستید و ابهامی درباره مفاهیم و اختلاف آن ها با هم برای شما وجود ندارد چون در ادامه این مقاله به دانش مرتبط با این کلمات نیاز داریم. برای آشنایی بیشتر بار هر اصطلاح، از جدول اصطلاحات در پائین کمک بگیرید.
اختلال زبان و انواع آن
برای درک اختلال زبان تصویر کنید فردی در یک کشور با زبانی کاملا ناآشنا حضور دارد. درک معانی کلمات، جملات، گرامر، لحن و زبان بدن می تواند مشکلات اساسی شما در برقرار ارتباط، بیان یا دریافت موضوعات با تک تک افراد آن جامعه باشد.
کودکان دارای اختلال زبان، در موقعیتی مشابه این فرد هستند، به دلیل عدم درک مناسب زبانی در برقراری ارتباط مشکل دارند. برخی اختلالات زبان اکتسابی (ضربه ی مغزی، سکته ی مغزی، تومور و…) و برخی دیگر که عمومی تر هستند، رشدی و مادرزادی اند. رایج ترین نوع اختلالات زبانی، بیانی و دریافتی هستند.
- اختلالات زبان بیانی: همانطوری که مشخص است در فرد در این روش با بیان و انتقال مفاهیم به دیگران دچار مشکل است و ممکن است دیگران منظور او را به درستی متوجه نباشد. از رایج ترین انواع اختلالات زبان بیانی، اکتسابی، آفازی است.
- اختلالات زبان دریافتی: از اسم این اختلال نیز کاملا مشخص است که فرد در دریافت مفاهیم مشکل دارد و به درستی متوجه صحبت های دیگران نمی شود و در فهم صحبت های دیگران کم توان است.
اختلالات گفتار و انواع آن
در اختلال گفتار کودک در تلفظ آوا و متعاقبا اصوات مشکل دارد. این نیز به دلیل ضعف در عضلات زبان و لب و استخوان های فک صورت می گیرد. بطور مثال خیلی از کودکان در سنین پایین در تلفظ بعضی حروف ضعیف هستند، برای نمونه بجای "س" از "ث" به جای "ر" از "ل" یا به جای "ت" از "د" یا ... استفاده می کنند. این اختلال، جزو اختلالات گفتار محسوب می شود.
در این قسمت ما به بررسی برخی اختلالات گفتاری می پردازیم.
- آپراکسی گفتار: زمانی که مسیر عصبی بین مغز و عضلات گفتاری دچار مشکل شود با اینکه فرد میداند جمله ای که میخواهد بیان کند چیست اما از بیان آن عاجز است زیرا مغز قادر به ارسال پیام درست به عضلات نیست. حتی اگر خود عضلات نیز درست کار نکنند.
- لکنت زبان: یکی از آشنا ترین روش های اختلال گفتاری است اما بیشتر مردم نمی دانند که لکنت زبان می تواند شامل حرکات غیر کلامی غیر ارادی یا نیمه رادی مانند چشمک زدن یا وول خوردن هنگام صحبت باشد.
- دیس آرتریا: این نوع اختلال نشانه آسیب در عصب ها یا عضلات است. در این حالت شخص آهسته، نامفهوم، کند، و بی آهنگ صحبت می کند.
- نوک زبانی صحبت کردن: مانند لکنت زبان، این اختلال نیز به سادگی قابل تشخیص است، اما حتما باید به پزشک مربوطه مراجعه شود تا تشخیص دقیق تری صورت گیرد.
برای درک اطلاعات بیشتر از جدول زیر کمک بگیرید
جدول اصطلاحات (روی عبارات کلیک کنید)
در صورتی که کودک دارای اختلال گفتاری باشد، تمریناتی جهت رفع این مشکل توسط گفتار درمانگر یا والدین صورت می پذیرد. این تمرینات در جهت تشویق کودک به صحبت کردن و یادگیری طراحی شده است که به آن گفتار درمانی می گویند. در ادامه این مطلب روش ها و تمریناتی به منظور انجام گفتار درمانی در منزل و توسط والدین قرار داده شده است. مقالات بیشتری در زمینه ی گفتار درمانی را میتوانید از طریق وبسایت ما و در صفحه ی "مقالات گفتار درمانی کودکان" مطالعه بفرمایید.
مهارت های زبان دریافتی کودک در دو سالگی
منظور از مهارت های زبان دریافتی، درک کودک از زبان و گفتار است. یعنی توانایی درک جملات و صحبت های شما.
در این سن کودک می تواند:
- دو جمله کوتاه را با هم ترکیب و درک کند. مثلا توپت را بردار و در کمد بگذار.
- به کلمات پرسشی ساده مثل چی؟ و کجا؟ پاسخ بدهد
- وقتی اسم بسیاری از اعضای بدن یا شکل های کتاب ها را می آورید، به آنها اشاره کند.
- تشخیص دهد که شیئ "رو" یا "تو"ی چیزی قرار دارد
مهارت های زبان اظهاری کودک در دو سالگی
منظور از مهارت های زبان اظهاری، توانایی کودک در استفاده از کلمات و جملات، صحبت کردن و برقراری ارتباط است.
در این سن کودک میتواند:
- بیش از ۵۰ کلمه بگوید
- دو کلمه را به هم بچسباند ( بای بای خرسی، توپ من)
- لحن گفتارشان را سوالی کند (خرسی بره؟)
- اگر چیزی را نمیخواهند، "نه" بگوید.
- بیشتر حروف صدادار و خیلی از حروف بی صدا را بگوید.
- از "میم مالکیت" و "من" استفاده کند (عروسکم، توپ من)
با افزایش سن کودک، رشد گفتاری نیز افزایش یافته و بهتر می‌شود. اگر رشد گفتاری کودک تغییری نکند، والدین باید به گفتار درمانگر مراجعه نمایند. با انجام گفتار درمانی در بازه زمانی مناسب، نتیجه مثبتی از آن خواهید گرفت.
علائم نیاز به مراجعه به گفتار درمانگر در ۲ سالگی
- فقط صداها و حرکات را تقلید میکند و نمیتواند کلمات و عبارات را خودبخود تولید کند.
- فقط اصوات و کلمات تکراری استفاده میکند، و نمیتواند بجز نیازهای فوری اش ارتباط برقرار کند
- جملات دستوری ساده را درک نمیکند
- تن صدای غیرطبیعی دارد. مثل صدای تودماغی یا صدای نازک جیغ جیغی
در سن ۲ سالگی والدین یا مربیان باید حداقل نیمی از صحبت های کودک را متوجه بشوند
تمرینات گفتار درمانی کودکان ۲ ساله
تمرینات گفتار درمانی کودک در منزل شامل موارد زیر است:
- از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنید.
یکی از روش های موثر گفتار درمانی در منزل، استفاده از جملات کوتاه و ساده توسط والدین است. در این صورت کودک به راحتی آنها را درک کرده و تشویق به تکرار آن جملات خواهد شد.
- آلبومی از تصاویر مورد علاقه کودک تهیه کنید.
در این روش والدین باید عکس های مورد علاقه کودک مانند تصویر حیوانات، گیاهان و... را به صورت یک آلبوم جمع کنند و در قالب یک بازی از کودک بخواهند نام آنها را بگوید و یا درباره آن صحبت کند. هم‌چنین تصویری را در گروه دیگری قرار داده و از او بخواهند آن را پیدا نماید.
- برای آشنایی کودک با کلمات پرسشی، سوال های مختلفی از او بپرسید.
برای این منظور والدین در قالب یک بازی و در زمان‌های مختلف، سوال های متفاوتی از کودک بپرسند و از او بخواهند پاسخ دهد. برای نمونه: آیا توپ داری؟ دستت کو؟
- جملات ناقص کودک را تکمیل کرده و گسترش دهید.
اگر کودک جملات خود را کامل ادا نکرد، نباید او را سرزنش یا محکوم کنید یا بگویید دقیقاً چه می گویی؟ این جمله را درست بگو و... این روش غلط، نه تنها باعث عدم اعتماد به نفس کودک می شود بلکه در گفتار کودک نیز مخرب خواهد بود. در این حالت روش مناسب این است که جمله ناقص کودک را اول تکرار و سپس تکمیل کنید. با این روش کودک یاد می گیرد جملات خود را کامل بیان کند. مثلاً اگر کودک گفت توپ، بگویید توپ؟ توپ میخوای؟ برات بیارم؟
- شعر بخوانید
با کمک ریتم و اهنگ، شعرهای شاد و ساده برای کودک خود بخوانید و قافیه شعر را تکرار کنید. در این روش کودک تشویق می شود تا آن را همراه شما تکرار نماید.
- کودک را با وسایل مختلف آشنا کنید.
والدین با گذاشتن وسایل مختلف اطراف کودک و صحبت و معرفی درباره آن وسیله، کودک را به حرف زدن و آشنایی با وسایل ترغیب خواهند کرد. مثلاً این کیف است. من کیف دستم می‌گیرم.
- اصوات ساده ای مثل "ما"، "با"، "دو" .... را تکرار کنید
و کودک را تشویق کنید با شما تکرار کند
- به کودک خود نگاه کنید
وقتی کودک صحبت میکند یا صدا درمی آورد او را نگاه کنید. جوابش را بدهید و چیزی را که میگوید تکرار کنید. انگار که درحال یک مکالمه ی دوطرفه هستید.
- واکنش نشان دهید
وقتی کودک میخندد یا شکلکی درمی آورد واکنش نشان دهید. شما هم برای او شکلک دربیاورید.
- با کودک صحبت کنید
موقع حمام کردن، موقع غذا دادن و موقع لباس پوشاندن با کودک حرف بزنید. راجع به اینکه دارید چه کاری انجام میدهید یا قرار است به کجا بروید. برایش توضیح دهید قرار است چه چیزهایی یا چه کسانی را ببینید.
- صدای حیوانات را تمرین کنید
این کار به کودک کمک میکند که ارتباط بین آن صدا و آن حیوان را پیدا کند. مثلا بگویید: "کلاغ میگه قار قار" و بخواهید که تکرار کند
- به اشکال و رنگ ها اشاره کنید
رنگ ها و اشکال مختلف در محیط را به کودک نشان بدهید و نام آنها را باهم تکرار کنید.
- بازی های ساده ی کلامی انجام دهید
از کودک بخواهید دستوری که شما میدهید را انجام دهد. مثل "دست بزن" "پا بکوب" "دالی کن" "بچرخ"
- کتاب بخوانید
لازم نیست کلمه به کلمه ی کتاب را کامل بخوانید، بلکه راجع به عکس های کتاب حرف بزنید. کتابی را انتخاب کنید که تصاویر بزرگ رنگی و گویایی داشته باشد. به تصاویر اشاره کنید و بپرسید "این چیه" یا بپرسید "توپ کجاست" "خرسه رو نشونم بده"
لازم است به این نکته توجه کنید که در صورتی که کودک شما هرگونه نشانه ای از مشکل در گفتار را داراست، لازم است علاوه بر انجام توصیه های بالا، او را نزد گفتاردرمانگر ببرید تا به صورت تخصصی تر مورد ارزیابی قرار گیرد.
افزودن دیدگاه جدید