در این مقاله دلیل های شب ادراری کودکان در سنین مختلف (کودکان ۳، ۸ و ۱۰ ساله) را بررسی می کنیم و به مادران روش های متفاوت درمان و برخورد با مسئله شب ادراری را آموزش خواهیم داد و سوالات بسیاری نیز توضیح داده شده اند، سوالاتی درباره قرص شب ادراری کودکان، شب ادراری کودکان در طب سنتی، شب ادراری دکتر روازاده، شب ادراری در کودکان ۳ و ۸ ساله و اسپری شب ادراری کودکان که به مرور به تمامی آن ها پاسخ داده خواهد شد.
اگر حوصله مطالعه تمام این محتویات را ندارید می توانید با کلیک روی هرگزینه از جدول پائین به قسمتی که علاقمند به مطالعه آن هستید مراجعه کنید.
جدول موضوعات شب ادراری
- شب ادراری چیست؟
- علت شب ادراری
- علت شب ادراری ناگهانی در کودکان
- شب ادراری بیماری است یا نشانه؟
- انواع شب ادراری
- تشخیص شب ادراری
- شب ادراری در کودک هشت ساله
- رفع با شب ادراری در نوجوان ها
- رفع شب ادراری در کودکان
- مشکلات سلامتی در شب ادراری
- درمان شب ادراری در کودکان
- داروی شب ادراری برای کودکان
- درمان گیاهی شب ادراری در کودکان
- بازخوردهای خانواده ها به این مطلب
شب ادراری چیست؟
شب ادراری در کودکان امری ناخودآگاه بوده، در اختیار کودک نیست و یک مرحله از رشد برخی کودکان به حساب می آید اما در بزرگسالان می تواند نشانه بیماری خاصی باشد. حدود ۲ درصد از بزرگسالان ، شب ادراری را تجربه می کنند که می تواند به دلایل مختلفی نسبت داده شود و ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
در واقع این مشکل زمانی بروز میکند که مثانه کودک در طول خواب آن قدر پر می شود که ظرفیت آن تکمیل شده و ادرار اضافی را به شکلی غیرارادی خارج می کند.
درعین حال حس پر بودن مثانه آن قدر قوی نیست که فرد را از خواب بیدار کند تا ادرار را دفع کند. از دلایل شب ادراری می توان به وجود اختلال در هورمون های بدن، مشکل مثانه، ناآرامی هنگام خواب، مصرف دارویی خاص، مشکلات روانی و یا ژنتیک اشاره کرد، اما یکی از عوامل تأثیرگذار دیگر نیز تغذیه است.
برخی مواد غذایی هستند که بهتر است آن ها را در طول شب و چند ساعت پیش از خواب مصرف نکرد. این مواد غذایی حساسیت و تولید ادرار را افزایش می دهد که همین امر می تواند منجر به عدم کنترل کودک بر ادرار و شب ادراری شود.
در ابتدا ما تعریف خلاصه و جامعی از شب ادراری می گوئیم که چراغ راهی باشد تا بفهمیم که آیا واقعا کودک شما دچار شب ادراری هست یا خیر.
در صورتی که کودک ۵ یا ۶ ساله به طور مکرر، حداقل دو بار در هفته و همینطور به مدت حداقل سه ماه پی در پی، بدون اینکه از داروهای ادرارآور استفاده کند و بدون اینکه زمینه بیماری های خاصی مثل دیابت یا صرع داشته باشد، در صورتی که شب ها بستر خودش را خیس کند، می توانیم به علائم شب ادراری کودک مشکوک شویم.
توجه داشته باشید: سن کودک حداقل باید بالای ۵ یا ۶ سال باشد. بنابراین واژه شب ادراری به کودکان ۳، ۴ و حتی ۵ ساله هم اطلاق نمی شود.
بهتر است این را بدانید که خیس کردن رختخواب کودک، زمانی که در خواب است کاملاً غیرارادی صورت می گیرد و کودک شما هیچ گونه دخالتی در آن ندارد. بنابراین آنچه که اهمیت دارد این است که از تنبیه کردن یا تحقیر کردن طفل یا مسخره کردن او جلوی دیگران باید اجتناب کنیم.
همانطوری که در درمان بیش فعالی هم صحبت کردیم، در هر نوع درمانی برای هر نوع اختلالی در کودک، شرط لازم همراهی خانواده ها است.
پرهیز از سرزنش، عدم توجه، توهین، توبیخ های بی دلیل می تواند کودک را درون یک سراشیبی شخصیتی قرار دهد و فرصت درمان را از او بگیرد.
پس شب ادراری در صورت وجود چند نکته زیر به کودک اطلاق می شود:
- سن حداقل ۶ ساله کودک
- شب ادراری حداقل ۲ بار در هفته
- شب ادراری برای حداقل ۳ ماه
- عدم مصرف داروهای ادرار زا یا درمان شب ادراری
- عدم وجود بیماری خاصی در کودک
علت شب ادراری
شرایط جسمی و روانی می تواند باعث شود که برخی از افراد شب ادراری را تجربه کنند. شب ادراری دارای دلایل مختلفی است، اما یکی از عمده ترین دلیل های آن در کودکان ۷ و ۸ ساله با ورود به دبستان و استرس های زیاد ناشی از جو تحصیلی مدرسه ایجاد می شود. در قسمت زیر برخی علل شب ادراری را بررسی می کنیم:
- ناپایداری یا کوچک بودن مثانه
- تأخیر در تکامل مغزی
- خواب سنگین
- اختلالات روانی
- اختلالات سیستم اعصاب
- مثانه نوروژنیک
- بیماریهای وراثتی
- عفونت
- استرس
- بیماریهای عضوی ناحیه مثانه یا آلت تناسلی
- شلی یا کاهش ظرفیت مثانه
- کمبود هورمون ضد ادرا
شما می توانید در این ویدئو تمام محتویاتی که مورد نیازتان است را مشاهده کنید.
اگر بخواهیم دلایل عادی تری را بررسی کنیم که با درمان های خیلی سریع هم جواب بدهد و مشکل شب ادراری کودک برطرف شود، به چند مورد میتوانیم اشاره کنیم.
گاهی وقت ها خوردن مایعات بیش از اندازه قبل از خواب باعث بروز این عارضه میشود یا اینکه ممکن است به بچه قبل از خواب شیشه شیر، چای و نبات یا مایعات دیگر بدهیم.
بهتر است این را بدانیم که با یک حرکت خیلی ساده میتوانیم قسمت عمده ای از مشکلات شب ادراری در کودکان را درمان کنیم.
ساعت خواب کودک: معمولاً خانواده ساعت خواب کودک را میدانند، مثلاً اگر بچه ما ساعت ۱۱ شب میخوابد ما تقریباً از ساعت ۹ شب به بعد مایعات را فقط در حد رفع عطش کودک، به او مایعات بدهیم،
اجتناب از خوردن آب: مثلاً در حد یک استکان کوچک آب و از دادن مایعات دیگر مثل آبمیوه یا حتی میوههای پرآب مثل پرتقال، نارنگی، خیار، کاهو یا میوههای خیلی سرد به کودک خودداری کنیم و زمانش را به عقب تر موکول کنیم، یعنی چند ساعت قبل از خواب، مایعات مربوطه را به کودک بدهیم.
حتی بچه هایی که عادت به شیر خوردن در شب دارند، خانواده ها می توانند این عادت را آرامآرام از کودک بگیرند و خوردن شیر را به ساعات روز موکول کنند.
عفونت بدن: گاهی وقتها در اثر عفونت ادراری یا عفونت مجاری ادرار کودک دچار این مشکل میشود، گاهی وقتها مثانه کودک به اندازه کافی رشد نکرده و حجم مثانه هنوز کوچک است، به خاطر همین خیلی سریع ادرارش میگیرد و خودش را خیس میکند. اینها عوامل و علائمی هستند که با مراجعه به پزشک خیلی سریع میتوانیم اینها را برطرف کنیم.
مشکلات وراثتی: یکی دیگر از دلایلی که ممکن است باعث بروز شب ادراری در کودک شود مشکلات وراثتی است. این را باید بررسی کنیم که آیا در خانواده مادری یا پدری مشکل شب ادراری وجود داشته یا نه؟ بنابراین بررسی مسائل وراثتی در کودک هم جزو نقطه نظراتی هست که میتواند به ما کمک کند از جهت اینکه درمان را به چه شکلی جلو ببریم.
شب ادراری دارای انواع مختلفی است
علت شب ادراری ناگهانی در کودکان
برای این مورد دلایل متعددی وجود دارد که باید حتما پیگیری و درمان شود.
دلیل اول: یکی از آن دلایل، ممکن است تولد نوزاد جدید در خانواده باشد. فرزند بزرگتر میبیند نوزادی به دنیا آمده که احیاناً شب جایش را خیس میکند، شیر میخورد قبل از خواب، حرکات کودکانه از خودش نشان میدهد و همینطور بازگشت به کودکی دارد، یعنی شب موقع خواب جایش را خیس میکند. ممکن است عمدی باشد و ممکن هم هست که کاملاً ناآگاهانه این اتفاق بیفتد.
دلیل دوم: دومین دلیل ممکن است جدایی و طلاق گرفتن پدر و مادر باشد. یعنی وارد شدن یک شوک میتواند این قضیه را در کودک تشدید کند.
دلیل سوم: همینطور اختلافات و کشمکشهای درون خانواده. ممکن است وقتی که پدر و مادر جلوی کودک با هم دعوا و کشمکش می کنند، کودک به مدت یک هفته، ده روز، یک ماه دچار شبادراری شود.
دلیل چهارم: از دیگر موارد، ممکن است مسافرت رفتن باشد. در طول سفر ممکن است دچار این مشکل شود و وقتی برگردید به حالت اولیه برگردد.
دلیل پنجم: فوت یکی از عزیزان و اطرافیان می تواند کودک را دچار این مشکل بکند.
دلیل ششم: تحقیر کردن و تنبیه کردن بیش از حد کودک، درباره هر چیزی، چه درباره درس، چه درباره دوستش یا خواهر و برادرش ممکن است که کودک را به این عارضه نزدیک کند.
دلیل هفتم: همینطور یکی از مهمترین دلایلش، ترس و اضطراب شدید است که ممکن است در اثر هر چیزی باشد، حتی مثلاً شنیدن صدای سگ یا تاریک شدن ناگهانی ساختمان یا اتاق یا ماندن در آسانسور یا هر دلیل دیگری که ترس و اضطراب را در کودک بالا ببرد هم ممکن است یکی از دلایلی باشد که به شکل ناگهانی کودک دچار شبادراری شود.
دلیل هشتم: دیدن مناظر وحشتناک، فیلمهای ترسناک یا حتی دیدن کارتونهایی که در آنها هیروها و قهرمانهایی به شکل ترسناک طراحی شدهاند و همینطور بازیهای کامپیوتری که شکل و شمایل ترسناکی دارند که ممکن است باعث بهوجود آمدن خواب بد و شبادراری در کودک شوند.
مدرسه: دلیل هفتم از ترس و اضطراب صحبت شد، دلیل ششم از تحقیر و تنبیه صحبت شد که جمع بندی این دو دلیل می تواند در مدرسه هنگام ارائه درس، پرسش و پاسخ، ارتباط با یک فرد خاص در مدرسه و ... رخ دهد.
اگر از این قسمت سریع رد شدیم بدانید که در قسمت شب ادراری در کودکان هشت ساله به تفصیل به این موضوع خواهیم پرداخت.
لازم به ذکر است که اگر کودک به شکل ناگهانی دچار این عارضه بشود معمولاً درمان راحتتر صورت میگیرد. یعنی با برداشتن آن عامل استرسزا یا هیجانآور، به مرور این قضیه حتی بدون استفاده از دارو یا درمانهای خاص ممکن است برطرف شود.
اگر احیاناً این قضیه حل نشود شاید با بردن کودک نزد یک روانشناس و تعریف کردن قضیه و استفاده از چند دوره کوتاه بازی درمانی و رفتار درمانی بتوانیم این مشکل کودک را بدون استفاده از دارو برطرف کنیم.
شب ادراری بیماری است یا نشانه؟
شب ادراری در کودکان یک نشانه است و لزوما یک بیماری محسوب نمی شود. شب ادراری ممکن است جزئی از روند تکامل مثانه باشد که در سه تا پنج سالگی اتفاق می افتد و یا ممکن است نشان دهنده بیماری های خطرناک دستگاه ادراری یا مغزی ـ نخاعی باشد.
اما در قسمت قبل تعریف شب ادراری چیست؟ بیان شد که شب ادراری برای کودکان زیر ۶ سال معنای بیماری ندارد و در قسمت قبل شب ادراری ناگهانی در کودکان دلیل هایی برای شب ادراری ناگهانی در کودکان توضیح داده شدند که روش های حل آن ها نیز بیان شد.
اما کودکانی که به شکل ناگهانی دچار این قضیه نشدهاند و مسئلۀ شبادراریشان طولانی شده و نیاز به درمانهای متعددی دارد، معمولاً کودکانی که زمینههای وراثتی دارند در آنها درمان شبادراری طولانی تر خواهد بود.
مسئله بدی خواب عمیق در کودک است که مانع از این میشود که هشدارهای مثانه را در هنگام پر شدن دریافت کند، بنابراین آنقدر مثانه کودک پر میشود که ناخودآگاه کودک ادرارش را در تختش تخلیه میکند که کاملاً ناآگاهانه و غیرعمدی این اتفاق رخ می دهد. بنابراین خواب عمیق هم میتواند در شب ادراری کودکان تأثیرگذار باشد.
عدم تعادل هورمونی یا شبادراری هایی که ریشه در عفونت ادراری یا عفونت مجاری ادرار در کودک دارند. حتماً باید با مراجعه به پزشک، داروی خاصی تجویز شود و درمان سریعا صورت بگیرد.
انواع شب ادراری
- شب ادراری اولیه بیشتر جنبه ارثی دارد و از ابتدا بوده و قطع نشده است.
- شب ادراری ثانویه بعدها در اثر یک عامل به وجود می آید. درباره شب ادراری ثانویه حتما باید علت اصلی درمان شود، مانند درمان عفونت ادراری، رفع سندرمهای خودایمنی و بیماریهای آلرژیک، درمان بیماریهای متابولیک مثل دیابت و... .
والدین کودکان چگونه تشخیص می دهند که شب ادراری کودکان، بیماری جنبه بیولوژیکی و یا روانشناسی دارد؟ آیا علائم بالینی خاصی وجود دارد که والدین متوجه این مسئله بشوند؟
معمولا افرادی که زمینه های ژنتیکی در آنها وجود دارد، وقفه ای در نحوه مشکل شب ادراری در آنها دیده نمی شود. اما چنانچه به طور مثال برای ۶ ماه کودک دچار شب ادراری نشده و پس از این مدت آن را تجربه می کنند، باید موارد ثانویه و عوامل روانی عامل بیماری مورد بررسی قرار گیرد. زیرا ممکن است استرس های محیط، تولد کودک جدید در خانواده، تغییر محل مدرسه، جدایی پدر و مادر از یکدیگر و …در روند بیماری تاثیر گذار باشد. این در حالی است که حتی برای کودکانی که از ابتدا تا به حال تجربه شب ادراری داشته اند نیز فشارهای محیط می تواند اوضاع را وخیم تر کند. بنابراین توصیه می شود این کودکان از موارد استرس زا و حتی تماشای فیلم های مهیج و انجام بازی های کامپیوتری تا حدودی دور نگه داشته شوند.
برای اصلاح مشکل شب ادراری در کودکان، قبل از مصرف هرگونه دارو، باید اقدام به رفتاردرمانی کرد و این امر مستلزم همکاری والدین و کودک، هر دو است.
بی اختیاری ادرار شبانه، اصطلاح پزشکی برای شب ادراری است، در حالی که اکثر کودکان در سن ۵ سالگی قادر به کنترل ادرار خود در طول ساعات شبانه هستند اما شب اداری در میان کودکان مدرسه ای رایج تر از آنچه که فکر میکنید است.
بیش از یک نفر از ۸ کودک کلاس اول و دومی، هنوز در معرض شب ادراری هستند، این درصد به طور پیوسته به همان اندازه که بچه ها بزرگتر میشوند، کاهش مییابد.
اما در کودکان ده ساله این عدد به ۵ درصد کاهش پیدا می کند یعنی از هر ۲۰ کودک ده ساله، یکی به شب ادراری مبتلا می شود. ۱ تا ۲ درصد با این مشکل ترسناک تا ۱۵ سالگی مبارزه میکنند.
برای اکثر بچه ها، این مشکل ریشه ی عصبی دارد. مغز کودک سیگنال های خود را به مثانه، برای نگه داشتن ادرار در خواب، ارسال نمی کند. عکس العمل های واکنشی در حالیکه به خواب رفته است، متوقف میشود.
مثل زمان کودکی. حدود سه نفر از چهار کودک که از این مشکل رنج میبرند، یک خواهر و برادر، والدین، عمه، عمو یا پسر عمو دارند که در دوران کودکی شب ادراری داشته است. گاهی اوقات شب ادراری های ناگهانی ممکن است روانشناختی باشد، که ناشی از وقوع زلزله، تولد نوزاد جدید یا طلاق است.
شب ادراری در کودکان هشت ساله
تا بدین جا کامل در ارتباط با شب ادراری صحبت شد، انواع شب ادراری بیان شدند، روش های درمان هرکدام نیز با توضیح مختصری نشانه گذاری شدند.
نکته مهمی که تا بدین جا درباره آن ها صحبت کردیم این است که شب ادراری برای کودکان زیر ۶ سال معنا و مفهومی ندارد و در ارتباط با کودکان بالای این سن جدی تر می شود.
کودکانی که وارد فضای جدید می شوند مانند مدرسه به دلایل خاصی دچار شب ادراری می شوند چون فضای کم چالش خانه به فضای پر چالش مدرسه تبدیل می شود.
هم مدرسه ای های سن بالا، قوانین و مقررات سخت گیرانه و جدی کلاس و مدرسه، معلم هایی که به دلیل شلوغی کلاس نمی توانند زمان مورد نیاز کودک را به او اختصاص دهند، مشاهده برخوردها و دعواهای داخل مدرسه چه بین دانش آموزان چه بین مسئولین مدرسه با دانش آموزان و صد ها علت دیگر که می تواند تشدید کننده شب ادراری در کودکان هشت ساله باشد که در قسمت شب ادراری ناگهانی در کودکان توضیح داده شدند و روش های درمان آن ها نیز بیان شد.
روش اول درمان، تهیه جدول: یک جدول تهیه کرده، زمان ها و دلایل شب ادراری کودکتان را در آن ها یادداشت کنید. با رفع هر مشکل در جدول تیک زده و روند بهبود فرزندتان را مستند کنید، با این جدول مراجعه به مشاور و درمان گر و حتی پزشک متخصص راحت تر خواهد شد.
روش دوم درمان، درمان غیر دارویی: مطمئناً بچه هشت ساله ای که دچار شب ادراری هستند باید پیگیری شود، علتش مشخص شود، درمان چه بهتر که از طریق درمانهای غیردارویی صورت گیرد از طریق (بازی درمانی و رفتار درمانی).
روش سوم درمان، دارو درمانی در کنار مکمل ها: اگر از روش دوم نتیجه نگرفتیم، حتماً با مراجعه به روان پزشک کودک یا متخصص اطفال رجوع کرده و از داروهای خاصی استفاده کنیم، باز هم عرض میکنم حتماً باید با مراجعه به پزشک و تشخیص متخصص براساس سن، وزن و بحرانی بودن مسئله شب ادراری در کودک باید دوز این داروها مشخص شود، بههیچ عنوان سرخود و بدون اجازه نمیتوانیم این داروها را استفاده کنیم.
برای بچه هشت ساله قطعاً باید درمان صورت بگیرد، اگر این اتفاق نیفتد ممکن است روز به روز وضعیت روحی کودک بدتر شود و ممکن است مورد تحقیر و تمسخر قرار بگیرد. بنابراین این قضیه باید خیلی سریع پیگیری و درمان شود.
علاوه بر اینها، تمام مواردی که در بخشهای قبلی خدمتتان ارائه دادم میتواند درباره کودک بررسی شود، تک تک علتها مشخص شود، تیک بخورد و کنار گذاشته شود تا دلیل اصلی شب ادراری را در او پیدا کنیم و به درمانش بپردازیم.
مطمئناً درمانهای دارویی در کنار مکمل ها که همان درمانهای رفتاری و روانشناختی هستند میتواند تأثیر خیلی خیلی بیشتری داشته باشد و شب ادراری در کودک شما را سریع تر حل بکند.
رفع شب ادراری در نوجوان ها
از آنجایی که شب ادراری در درجه اول یا ژنتیکی یک مشکل عصبی محسوب میشود، مجازات یا تنبیه کودک کمکی نمیکند و در واقع میتواند روند درمان را طولانی تر کند. روانشناسان معتقد هستند که، در عوض، یک شروع خوب برای مقابله با این مشکل، این است که به سادگی برای کودک، آنچه که در بدن او اتفاق میافتد را توضیح دهید.
می توانید چیزی شبیه به این بگویید: “وقتی خوابید، مغز نمی تواند مثانه را کنترل کند. این کاری نیست که بتوانید آن را کنترل کنید یا به این دلیل که کودک هستید، انجام میدهید. در نهایت، هنگامی که کمی بزرگتر میشوید، رختخواب را خیس نخواهید کرد.“
البته، دانستن اینکه شب ادراری به طور گسترده ای شایع شده است یا به یک اتفاق استرس زا وابسته است، این واقعیت روزمره را آسان تر نمی کند. زیرا به عنوان مثال، “مشکل”، بتنی در خصوص سلامت او است. هنگامی که او در اتاق خود به خواب میرود، به طور مخفیانه در شلوارش خود شب ادراری دارد. صبح، اغلب برای مخفی کردن شلوار و شستشو، قبل از اینکه کسی متوجه شود، از خواب بیدار میشود. مادرش میگوید: “من احساس میکنم که عزت نفس او از اینکه میداند بدنش را نمی تواند کنترل کند ضعیف شده است.”
رفع شب ادراری کودکان
اولین گام بسیار ساده است: پزشکان برای بیماران از تکنیک های اولیه مانند حذف کافئین از رژیم غذایی و محدود کردن مایعات در شب استفاده میکنند. این چیزها برای کمک به اطمینان است، اما توافق عمومی این است که یک زنگ خطر تختخواب درجه یک، راه مناسبی برای رفع شب ادراری بچه ها است. زنگ خطر تختخواب به راحتی در اینترنت و در برخی فروشگاه های پزشکی عرضه میشود. بهترین آنها عبارتند از: صدای بلند و سنسور ارتعاشی.
آنها چطور کار میکنند: کودک یک پوشک خیلی حساس به رطوبت همراه لباس زیر خود میپوشد. سنسور به زنگ خطر متصل است. در صورت شروع ادرار، او را بیدار میکند. اگر چه کودک قبلا نم زده است، در طول زمان آلارم، مغز خود را زودتر و زودتر بیدار میکند. در نهایت، مغز او با اولین قطره بیدار میشود تا بتواند جریان را متوقف کند؛ و سپس، قبل از هر مشکلی به سرویس مراجعه میکند. با این حال، این روند میتواند تا دو ماه طول بکشد، بنابراین چیزی نیست که در طول چند شب بتوانید آن را برطرف کنید. اگر هشدار را امتحان میکنید، در این فرآیند باید در اتاق کودک خود بخوابید یا زنگ هشدار را طوری تنظیم کنید که شما هم به خوبی بشنوید.
رفع مشکلات سلامت به منظور درمان شب ادراری
یک مشاور مرتبط با مراقبت های بهداشتی داشته باشید و شرایط کودک خود را نیز برای او بازگو کنید، گرچه بسیار نادر است، اما میتواند باعث تسکین روح شود، که همین میتواند به رفع شب ادراری کودک کمک کند. بعضی افراد کودک خود را با مشکل شب ادراری به مراقبت های بهداشتی میبرند، اما به طور ناگهانی شب ادراری متوقف میشود؛ ممکن است عفونت مثانه داشته باشد.
بعضی از بچه ها شب ها ادرار میکنند زیرا همیشه در معرض یبوست هستند. وقتی روده بزرگ پر است، میتواند بر عملکرد مثانه تاثیر داشته باشد. در این مورد، به کودک خود مقدار زیادی غذاهای غنی از آب و فیبر بخورانید و با دکتر خود در مورد یک ملین بدون نسخه صحبت کنید. همچنین، کودک خود را تشویق کنید تا هر دو تا سه ساعت در روز از سرویس استفاده کند (حتی اگر تمایل نداشته باشد). مثانه که به طور کامل یا اغلب به اندازه کافی در روز تخلیه نمی شود، میتواند در شب به طور کامل تخلیه شود.
از داروهای گیاهی استفاده کنید. در موارد بسیار شدید، پزشکان ممکن است ضد دیورتیک تجویز کنند، اما این یک راه حل بسیار کوتاه مدت است. این داروها موقتا توانایی بدن برای ایجاد ادرار را متوقف میکنند، به طوری که ممکن است شب ادراری به طور موقت متوقف کنند. با این حال، به محض این که کودک دارو را متوقف کند، دوباره شب ادراری خواهد داشت.
اطمینان حاصل کنید که فرزند آماده است. ناامیدی شما در اینجا کلید نیست. فرزند باید انگیزه ای برای جلوگیری از خیس کردن رختخواب داشته باشد. اگر او را از اینکه به مدت طولانی از لباس های زیر یکبار مصرف شبانه استفاده میکند، عذاب ندهید. او به شما اجازه خواهد داد که به او کمک کنید تا شب ادراری متوقف شود.
برای درمان شب ادراری در کودکان به توصیه های زیر عمل کنید:
۱- مراجعه به پزشک متخصص ارولوژی برای انجام معاینات جسمی و انجام آزمایش های پزشکی (انگل، کلیه، اسفنکترها، مثانه، اوره و...).
۲- مراجعه به روان پزشک کودک: والدین اغلب در دفتر متخصص اطفال اطلاعاتی در مورد شب ادراری نمیبینند. آنها نمی خواهند فرزند خود را خجالت زده کنند یا آن را یک “مشکل” فرض کنند. متاسفانه پزشکان به ندرت از شب ادراری سوال میکنند. اکثر پزشکان فقط مشکلاتی که به آنها میگویید را میشنوند. که واقعا هیچکدام آنها شگفت آور نیست. پس حتما این مسئله را با مشاور خود در میان بگذارید، چون شاید مسئله مهم نباشد اما ریشه آن بسیار مهم است.
۳- استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار (این تشک ها را می توانید از داروخانه تهیه کنید). این زنگ های مخصوص می توانند کوچکترین مقدار رطوبت را در رختخواب یا لباس زیر کودکتان تشخیص داده و قبل از اینکه خیلی دیر شود با صدای زنگ بلندی کودک را از خواب بیدار کنند تا به دستشویی برود. این زنگها به تدریج به کودک آموزش می دهند که با احساس پری در مثانه از خواب بیدار شده و به دستشویی بروند. البته دست کم ۲ هفته تا ۱۲ هفته طول می کشد تا این زنگ بتواند یک شب خشک را برای کودک به ارمغان بیاورد. یادتان باشد اگر کودک با صدای زنگ بیدار نمی شود لازم است شما با شنیدن زنگ او را بیدار کنید.
۴- خوراندن مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و... به کودک طی روز برای افزایش حجم مثانه. باید به کودک آموزش داد تا به میزان دریافت مایعاتش در شب توجه کند و به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند. باید به کودک آموزش داد تا به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند. کودک باید در طول روز مثانه را منقبض کند تا بتواند زمان بیشتری ادرار خود را نگه دارد. کودک را متوجه کنید که پس از شام مصرف مایعات را به حداقل برساند تا ادرار کمتری تولید شود. برای این منظور بهتر است که شام کودک بدون نمک باشد.
۵- فاصله بین مراحل ادرار کردن: کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
۶- رعایت رژیم غذایی خاص: کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابههای دارای کافئین هم جدا خودداری شود.
۷- آموزش آداب توالت: در این زمینه پشتکار و حوصله والدین شرط اول است و باید با روش های شکل دهی رفتار همراه با تشویق و تقویت، این آموزش ها داده شود. تغییر محیط و فضای توالت برای کاهش استرس کودکانی که از رفتن به دستشویی امتناع می کند توصیه می شود. در این ارتباط استفاده از تکنیک های تشویقی ضروری است.
۸- ورزش: در ورزش، بیشتر تحریک و تقویت عضلات مثانه مد نظر است. چند نوع ورزش پیشنهاد می شود:
- ورزش دراز و نشست
- کودک می ایستد دست هایش را جلو می برد و ده بار می نشیند و بلند می شود (تکرار ۴ بار در روز).
- کودک ورزش شنا را ده بار انجام می دهد (حداقل ۴ بار در روز تکرار شود)
۹- بیدارکردن کودک: چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتما او را بیدار کنید تا به دستشویی برود. این کار بهتر است ۳ ساعت پس از خواب انجام شود. مراجعه به مشاور روان درمان برای استفاده از تکنیک های تغییر رفتار و شرطی سازی کمک زیادی به کاهش شب ادراری کودک می کند.
۱۰- استرس های روانی، اجتماعی و عوامل اضطراب زا می تواند نقش مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید این عوامل به حداقل ممکن کاهش یابد. برای این منظور ترس های کودک را شناسایی کنید و برای رفع آن ها با مشاور در تماس باشید. ایجاد آرامش برای کودک به منظور کاهش تنش و استرس یکی از گام های مثبت برای رفع مشکل کودک است. گفتن داستان، حرف زدن با کودکان، بازی با او، تفریح و قرار دادن او در محیط های شاد از عوامل ایجاد آرامش در کودک است. شما به عنوان والدین مسلما قصد ندارید بر فشار و اضطراب کودکتان اضافه کنید اما گاهی با رفتار و عکس العملهای خود به این اتفاق باعث می شوید که فرزندتان بیش از پیش مضطرب شود. متخصصان می گویند اضطراب زیاد می تواند مشکل شب ادراری را تشدید کند. بنابر این مراقب رفتار خود با کودکی که شب خودش را خیس کرده باشید. اگر در منزل اتفاقاتی افتاده که فکر می کنید کودک شما مضطرب و تحت فشار است؛ مثلاً اگر عزیزی را از دست داده اید و یا مدرسه کودک عوض شده است؛ بهتر است با کمک روانشناس به کودک روشهای کم کردن اضطراب را یاد بدهید. مشاوره نه تنها برای کودک بلکه برای خود شما هم می تواند سودمند باشد.
۱۱- خجالت، کم رویی، گوشه گیری و احساس افسردگی از جمله عوارض روانی شب ادراری است که موجب افزایش اضطراب کودک و در نتیجه تاخیر در درمان او می شود. سعی کنید مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است.
۱۲- توبیخ: کودک را در صورت شب ادراری توبیخ نکنید. شما به عنوان والدین وظیفه دارید در مدتی که فرزندتان شب ادراری دارد او را حمایت کنید تا بتواند با این شرایط کنار بیاید تا زمانی که بتواند کنترل مثانه اش را به دست بیاورد.
۱۳- کاهش و یا مصرف نکردن مایعات پس از ساعت هفت عصر توصیه می شود. مثلاًً ۲ساعت قبل از خواب نوشیدنی های کافئین دار و میوه های آبدار نخورد، چون اینها ادرار آورهای طبیعی هستند. قبل از خواب حتماً به دستشویی برود و هر بار که صبح خشک از خواب بیدار شد، آن را ثبت کنید و به او نشان دهید زمانی که این نکات را رعایت کند کمتر دچار مشکل می شود.
۱۴ ـ قبل از رفتن به رختخواب، حتما کودک را به دستشویی ببرید تا مثانه اش را کاملا تخلیه کند.
۱۵ ـ بهداشت محیط: تشک او را با رویه ضد آب پوشانده و در اتاق از بوگیرها یا خوشبوکنندههای هوا استفاده کنید تا اگر شب ادراری اتفاق افتاد باعث آزار بیشتر کودکتان نشود. از خیس ماندن تشک فرزندتان هنگام شب ادراری جلوگیری کنید. به همراه زنگ مخصوص از محافظ تشک ضد آب استفاده کنید و می توانید از پوشک یا شورتهایی که رطوبت را جذب می کنند استفاده کنید تا زمانی که پیشرفت واضحی در کنترل مثانه کودک مشاهده کنید. در ضمن بهتر است برای تمیز کردن رختخواب از خود کودک کمک بخواهید. مثلاً از او بخواهید که ملحفه یا پتو را به محل شستشو ببرد. این کار را به عنوان تنبیه قرار ندهید بلکه فرزندتان باید مسئولیت عمل خود را به عهده بگیرد و البته به او خاطر نشان کنید که شما به او کمک خواهید کرد. همچنان به خاطر داشته باشید که شب ادراری کودک عمدی نیست و برای او هم تجربه ناخوشایندی است. پس به خاطر این تجربه بد، تنبیهش نکنید. بلکه برای خشک ماندن تختخوابش تشویقش کنید.
۱۶- از تنبیه کودک و به کار بردن روش های سخت گیرانه جدا خودداری کنید. متاسفانه بعضی از والدین عادت دارند کودک خود را با دیگر بچه ها مقایسه کرده و از این کار برای تنبیه و تغییر رفتار او استفاده می کنند. اما این کار جز از بین بردن اعتماد به نفس فرزندتان نتیجه دیگری ندارد. هیچ کودکی از سرکوفت زدن به عاقبت خوشی نخواهد رسید. اگر به این مسأله توجه نکنید، کودک شما از اختلالات روانی و عدم توازن اجتماعی در دوران کودکی رنج خواهد کشید و این شرم مکرر در مقابل دیگران او را دچار یک زندگی غیر عادی خواهد کرد که عواقبش ممکن است تا بزرگسالی دامنگیر او شود.
۱۷- پاداش و ستایش برای خشک بودن رختخواب: برخی از خانواده ها، روزهای خشک و روزهای خیس را در تقویم یادداشت می کنند. برچسبهای خنده دار و ستاره ها میتوانند این تقویم را سرگرم کننده بسازند. اگر خود را خیس کرد، حامی او باشید و به او یادآوری کنید که تلاش هایش را ادامه دهد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
۱۸- فرزند خود را در تمیز کردن رختخواب و لباسهایش دخالت دهید: وقتی او رختخواب خود را خیس میکند، میتواند شلوار خواب و ملحفه اش را به درون ماشین لباسشویی بیندازد یا کمک کند ملحفه را تعویض کنید. مطمئن شوید که او کاملا فهمیده است که این مجازات نیست و فقط بخشی از کاری است که باید انجام شود. هدف این است که او در مورد شب ادراری خودش بیشتر بداند، بدون اینکه خجالت کشیده یا احساس شرمساری کند.
پس از اقدامات فوق در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری میتوان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص شروع کرد، اما باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهمتر است، زیرا معمولا با قطع دارو، شب ادراری مجددا عود میکند.
داروهای مناسب برای شب ادراری در کودکان
چون شب ادراری خطری برای کودک به همراه ندارد، بنابراین باید داروهایی تجویز شود که بیخطر باشد. متاسفانه چنین دارویی وجود ندارد. با توجه به این موضوع نام داروهایی که برای شب ادراری تجویز میشود و عوارض آنها ذکر میگردد.
داروهای ضد افسردگی (توفرانیل)
مطالعات زیادی در مورد کاربرد ایندارو در شب ادراری انجام گرفته است.این دارو سبب انقباض عضلۀ اسفنکتر مثانه و درنتیجه جمع شدن ادرار در مثانه میگردد. مقدار دارو حدود ۵۰ میلی گرم در سن هشت تا دوازده سالگی و ۷۵ میلیگرم در کودکان بزرگتر از دوازده سال تجویز میشود.
این دارو به صورت قرص میباشد و کودک باید قبل از خواب آن را مصرف کند.این دارو را نباید در کودکان کوچکتر از شش سال تجویز کرد. اثر ایندارو در هفتههای اول حتی همان شب اول مصرف، مشاهده خواهد شد و کودک در رختخواب خود ادرار نخواهد کرد.
بهرین اثر این دارو در کودکانی است که ظرفیت مثانۀ طبیعی دارند و فقط بعضی از شبها دچار شب ادراری میگردند و کمترین نتیجه را در کودکانی دارد که ظرفیت مثانۀ آنها کم است.
عوارض و خطرات دارو ضد افسردگی توفرانیل
این دارو بسیار سمی و کشنده است. بعضی از کودکان کهدچار شب ادراری هستند و از این جهت رنج میبرند، مبادرت به خوردن بیش از حد این دارو میکنند که درنتیجه سبب مرگ آنها میشود. عوارض دیگر این دارو، زیاد شدن تعداد ضربان قلب کودک در حال استراحت و بالا رفن فشار خون کودک و حتی نامرتب شدن جریان قلب میباشد.
داروهای ضد انقباض (اکسی بوتینین)
داروهایی که اثر ضد انقباض دارند اگر به کودک داده شود بر روی مثانهای که در حال انقباض اس اثر کرده و درنتیجه آن را شل میکند. مطالعات انجام گرفته نشان داده است در کودکانی که توفرانیل اثر نداشته،این دارو مؤثر بوده است. مقدار این دارو ۵ میلی گرم در سن هشت سالگی قبل از خواب تجویز میگردد. ناراحتیهای قلبی که با به کار بردن توفرانیل به وجود میاید با به کار بردن این دارو دیده نشده است.
روش استفاده از داروی ضد انقباضی (اکسی بوتینین)
یکی از دو داروی توفرانیل یا اکسی بوتینین را برای مدت یک هفته باید تجویز کرد. اگر با مصرفاین دارو در مدت یک هفته شب ادراری کودک متوقف گردید، میتوان دارو را برای مد بیشتری ادامه داد تا کودک به مدت یک ماه کاملاً ادرار خود را کنترل نماید. سپس میتوان دارو را به تدریج در خلال دو تا چهار هفته کم و سپس قطع کرد. اگر شب ادراری عود کرد، دارو را میتوان برای مدت سه ماه دیگر تجویز کرد. غیر از به کار بردن دارو، کودک باید توصیه های دیگر (ورزش مثانه، نوشیدن مایعات در روز)، عمل کند تا از عود شب ادراری جلوگیری شود.
اسپری دِسموپِرِسین (هورمون آنتی دیورتیک)
ایندارو به صورت خوراکی، قطره یا اسپری داخل بینی بهکار برده میشود. کودکانی که تحت درمان با این دارو قرار میگیرند، شب ادراری آنها قطع و پس از قطع دارو شب ادراری آنها ممکن است عود کند. اثرات سمی ناشی از داروهای دیگر در مورد این دارو کمتر دیده میشود (در موارد نادری ممکن است موجب کاهش ملح سدیم خون و تشنج گردد)، بنابراین اگر پزشک تصمیم دارد دارویی تجویز کند، بهتر است از این دارو استفاده نماید. مقدار آن ۲۰ میکروگرم در موقع خواب میباشد.
آیا داروی ایمی پرامین موثر است؟
دکتر رامین مظفری، فوق تخصص نوزادان و کودکان و عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران:
ایمی پرامین دارویی است که سالیان سال جهت درمان شب اداری تجویز می شود ولی مصرف آن به تنهایی موثر نیست و معمولا پزشک مصرف آن را همراه با داروهایی که حجم ادرار را کاهش می دهد و به شکل قرص و اسپری با نام های تجاری مختلف موجود است، تجویز می کند. مصرف این قرص هیچ عارضه ای ندارد و مصرف شبی ۱۰ میلی گرم آن به کودکان بالای ۵ سال تجویز می شود و اثرات موثر و خوبی در درمان شب ادراری دارد. اصولا علت شب ادراری مشخص نیست ولی وراثت را در بروز آن موثر می دانند و در صورتی که یکی از والدین سابقه شب ادراری در دوران کودکی داشته باشد، احتمال ابتلای کودک هم وجود دارد. وجود استرس در کودک هم می تواند باعث شب ادراری شود. ایمی پرامین با مقادیر متفاوتی برای مشکلات متفاوت تجویز می شود مثلا برای رفع علایم افسردگی، شب ادراری، اختلالات وسواسی و ترس، دردهای عصبی و... و صرفا چون این دارو از دسته داروهای ضدافسردگی است، دلیل بر وجود مشکل روانی در کودک نیست.
درمان گیاهی شب ادراری کودکان به روش طب سنتی و قدیمی
در کنار درمانهای شیمیایی و پزشکی، درمانهای سنتی هم گاهی وقتها جواب میدهد. البته باز هم عرض میکنم در کنار درمان روانشناختی، بازیدرمانی و کمک گرفتن از روانشناس، گاهی وقتها درمانهای سنتی مثل استفاده کردن از مواد غذایی مختلفی که میتواند دراین زمینه تأثیرگذار باشد، میتواند کمککننده باشد.
یکی دیگر از چیزهایی که مطرح کردند، ماساژ دادن شکم کودک، خیلی آرام با کمی روغن زیتون است. یعنی مادر یا پدر یک ذره کف دستشان را با روغن زیتون چرب کنند و خیلی آرام بدون هیچ فشاری میتوانند شکم کودک را ماساژ بدهند. و همینطور استفاده از کره و عسل برای صبحانه. خوردن عسل میتواند کمککننده باشد. اینها مواد غذاییای هستند که آسیبی ندارند و گفته شده که میتوانند در درمان شبادراری مؤثر باشند.
در درمان شب ادراری کودکان، در موارد بسیاری استفاده از روش های سنتی نیز باعث درمان این مشکل می شوند ولی توجه به این نکته ضروری است که درمان های سنتی همچون مصرف مواد غذایی به عنوان درمان اصلی مطرح نیستند و باید در کنار سایر روش های درمان اصلی همچون درمان های روان شناختی، بازی درمانی و کمک گرفتن از روان شناس استفاده شوند.
والدین می توانند با دادن بعضی داروهای خانگی به کودکان سبب توقف مشکل شب ادراری آن ها شوند، در ادامه به چند مورد از این مواد غذایی سالم گیاهی اشاره شده است.
دارچین
دارچین یکی از گیاهانی بوده که به علت داشتن طبع گرم، سبب حفظ گرمای بدن کودک می شود و می توان با مصرف آن به آسانی مشکل شب ادراری کودکان را درمان کرد. جهت مصرف کودک می تواند در طول روز چوب دارچین را جویده و یا صبحانه حاوی پودر دارچین، شکر، کره و نان تست میل کند.
انگور فرنگی (انگور هندی)
این نوع انگور از کشور هندوستان آمده و مصرف آن به عنوان یکی از روش های محبوب برای رفع مشکل شب ادراری کودکان در طب آیوردا مطرح است.
در این روش درمانی والدین می توانند روزانه یک قاشق غذاخوری از ترکیب حاوی انگور له شده، یک قاشق غذاخوری عسل و مقدار اندکی زردچوبه به کودک بدهند. همچنین یکی دیگر از روش های مصرف آن، خوردن روزانه یک قاشق چای خوری انگور له شده با مقدار اندکی پودر فلفل سیاه است.
ماساژ
یکی دیگر از روش های درمانی مشکل شب ادراری، ماساژ روزانه است. در این روش والدین باید مقداری از روغن زیتون را گرم کرده و در زمان خواب کودک، با آن به ماساژ قسمت شکم و زیر شکم کودک بپردازند. این کار سبب آرامش و آسودگی خیال کودک نیز می شود. این روش را باید تا زمانی انجام داده شود که نتایج رضایت بخش مشاهده گردد.
آب زغال اخته
مصرف آب زغال اخته نیز تاثیر بسیار خوبی بر درمان شب ادراری کودکان دارد. در این روش بهتر است که در مدت چند هفته، یک ساعت قبل از خواب، کودک یک فنجان آب زغال اخته را میل کند.
در صورتی که عفونت ادراری عامل مشکل شب ادراری باشد، توصیه می شود به کودک روزانه سه نوبت، در هر نوبت یک و نیم لیوان آب آلبالو داده شود.
گردو و کشمش
چنان چه کودک مداومت به خوردن گردو و کشمش داشته باشد، تعداد دفعات اتفاق افتادن شب ادراری در او کاهش می یابد. در این روش بهتر است والدین به مدت چند هفته، به کودک خود قبل از خواب، دو عدد گردو کامل به همراه پنج عدد کشمش بدهند. این روش تا زمانی که نتایج رضایت بخش دیده شود باید ادامه یابد.
تمرین مثانه
انجام تمرین مثانه موجب کمک به افزایش ظرفیت و کشش مثانه، بهبود ماهیچه های مثانه و ماهیچه های ادراری می شود. نیاز است که این تمرینات روزانه سه نوبت و هر نوبت به اندازه ده مرتبه انجام شوند تا ماهیچه های لنگ تقویت گردند.
معمولا یادگیری و انجام این گونه تمارین برای کودکان سخت است، والدین می توانند برای آشنایی بیشتر و کمک بهتر به فرزند خود، به تمارین کگل مراجعه کنند.
همچنین نیاز است که والدین به کودکان خود گوشزد کنند به محض احساس ادرار برای تخلیه به دستشویی بروند. این کار موجب می شود که کودکان بهتر بتوانند در طی روز مثانه خود را کنترل کنند ولی اثر چندانی بر مشکل شب ادراری آن ها نخواهد داشت.
برخی افراد تصور می کنند که نگه داری ادرار به مدت طولانی، موجب افزایش ظرفیت مثانه و قدرت تحمل کودک می شود ولی این روش نه تنها درست نبوده و کارآمد نخواهد بود بلکه رشد بیشتر باکتری های مثانه نیز به دنبال دارد.
عسل
یکی دیگر از روش های موثر برای رفع مشکل شب ادراری در کودکان مصرف عسل است. عسل به دلیل طعم شیرین و لذیذی که دارد معمولا بین کودکان محبوبیت دارد. در این روش درمانی می توان قبل از خواب، یک قاشق چای خوری عسل به کودک داد و همچنین در وعده صبحانه خوردن یک قاشق غذاخوری عسل خام به همراه شیر نیز برای رفع این مشکل، مفید است.
همچنین مشخص شده که مصرف کره و عسل در وعده صبحانه علاوه بر اینکه بسیار مقوی است، تاثیر زیادی نیز بر درمان شب ادراری کودکان دارد.
سرکه سیب طبیعی
استفاده از سرکه سیب طبیعی موجب متعادل کردن pH بدن و همچنین کم کردن سطح اسید بدن شده و از این طریق به درمان شب ادراری کودکان نیز کمک می کند. از دیگر خواص مصرف سرکه سیب می توان سم زدایی بدن و درمان یبوست را اشاره کرد.
برای درمان شب ادراری استفاده از شربت حاوی ( دو قاشق چای خوری سرکه سیب، یک لیوان آب به همراه مقدار کمی عسل) کمک بسیاری می کند و بهتر است کودک در هر وعده غذایی از این شربت را میل کند.
پودر خردل
برای درمان مشکل شب ادراری کودکان به ویژه زمانی که عامل آن عفونت دستگاه ادرای است، مصرف پودر خردل یک روش بسیار عالی محسوب می شود. در این روش بهتر است کودک یک ساعت قبل خواب، یک لیوان شیر حاوی یک قاشق چای خوری پودر خردل میل کند.
شکر زرد
استفاده از شکر زرد به دلیل حرارتی که در بدن تولید می کند، موجب تاثیر زیادی بر درمان شب ادراری کودکان می شود. در این روش، برای درمان شب ادراری بهتر است به مدت دو ماه، کودک روزانه یک فنجان شیر گرم به همراه یک قطعه کوچک شکر زرد خورده و سپس بعد از گذشت مدت زمانی در حدود یک ساعت، مقدار اندکی دانه کرفس و کنجد که توسط سنگ نمک بو داده شده اند را نیز میل کند.
زنجفیل
از دیگر گیاهان موثر بر درمان شب ادراری می توان به زنجفیل اشاره کرد، که تاثیر بسیار زیادی بر درمان این مشکل دارد.
سنبل الطیب
طبق نتایج تحقیقات صورت گرفته، مشخص شده است که مصرف دمنوش سنبل الطیب توسط کودکان بر درمان مشکل شب ادراری آن ها تاثیر زیادی دارد.
گل ختمی
استفاده از دمنوش گل ختمی روزانه و در دو نوبت نیز باعث بهبود این مشکل می شود.
طبق مطالعات صورت گرفته مشخص شده که بین مصرف مواد لبنی قبل از خواب کودکان و مشکل شب ادراری آن ها، رابطه ای وجود دارد. در حقیقت کودکانی که قبل از خواب مواد لبنی یا شیر می خورند، بیشتر از سایر هم سن و سالان خود به این مشکل دچار می شوند. به همین علت بهتر است والدین اجازه ندهند که فرزندان آن ها قبل از خواب، شیر یا مواد لبنی مصرف کنند.
همچنین طبق بررسی ها مشخص شده که مصرف مواد غذایی با طبع سرد همچون هندوانه، مرکبات، ماست، دوغ و ... در شب برای کودکان مفید نبوده و همچنین بهتر است تا حد امکان از مصرف مواد غذایی محرک شب ادراری همچون قهوه، فلفل، غذاهای آماده، فست فودها، کنسروها و نوشابه های گاز دار به کودک پرهیز شود.
همان طور که اشاره شد استفاده از کافئین و مواد غذایی که محتوی آن هستند، باعث می شود که فرد به میزان بیشتری ادرار تولید کند. توصیه می شود که از دادن این مواد غذایی به کودکان نزدیک ساعات خواب جدا پرهیز شود.
شکلات از جمله مواد غذایی حاوی کافئین است اما باید توجه داشت که در همه شکلات ها به یک میزان کافئین به کار نرفته است. در اغلب وارد بر روی جعبه شکلات ها و یا نوشیدنی های شکلاتی میزان کافئینی که به کار رفته نوشته شده است. توصیه می گردد که قبل از مصرف شکلات و دیگر محصولات مرتبط با آن حتما این اطلاعات خوانده شوند.
بهتر والدین در طول شب مخصوصا ساعات قبل خواب به کودک نوشیدنی های کمتری دهند و کودک را حتما قبل از ورود به رخت خواب به دستشویی بفرستند.
تمارین ورزشی موثر بر درمان شب ادراری کودکان
از جمله ورزش های موثر جهت تقویت عضلات شکم و مثانه می توان دراز و نشست و بشین و پاشو نام برد.
از دیگر تمارین ورزشی که انجام آن نیز بسیار راحت است می توان به انقباض شکم و حبس کردن نفس به مدت کوتاه اشاره کرد. بهتر است این کار، روزانه چندین بار و در هر نوبت، ۱۰ تا ۲۰ بار تکرار گردد تا عضلات نگهدارنده ادرار و مثانه نیز تقویت گردند.
طب سوزنی
طب سوزنی از دیگر روش هایی درمانی شب ادراری کودکان و بزرگسالان است که با استفاده از مکانیسم های موجب افزایش آرامش شخص و همچنین بهبود دریچه های ادراری و تقویت مثانه می شود.
در برخی موارد، مسائل عاطفی و استرس عامل شب ادراری در کودکان است و نیاز است که والدین بیشتر با کودک کودک وقت بگذرانند و به صحبت بپردازند. نیاز است که محیط آرامی در منزل به وجود آید و از تماشای فیلم های ترسناک و گوش سپردن به داستان های جنایی که تاثیر منفی بر روحیه دارند، جلوگیری شود.
والدین حتما باید با کودک خود درباره این مشکل صحبت کنند و به او اطمینان دهند که این مشکل دائمی نبوده و گذرا است تا کودک انگیزه بیشتری برای ورزش، تمارین و عمل به توصیه های درمان خانگی داشته باشد.
از جمله اشتاباهاتی که برخی از والدین مرتکب می شوند این است که مشکل شب ادراری فرزند خود را به دیگران و یا هم سن و سالان او می گویند و در مواردی به سرزنش کودک می پردازند. این قبیل رفتارها بار بسیار منفی بر روحیه و اعتماد به نفس کودکان دارد.
نیاز است که پدر و مادران با این قضیه به طور عادی برخورد کنند و از کودک نیز بخواهند که در نظافت و جمع آوری و مرتب کردن رخت خواب سهیم باشد، انجام این گونه امور موجب تقویت روحیه مسئولیت پذیری کودک می شود.
صفحهها
افزودن دیدگاه جدید