اولویت شماره یک شما در زندگی، بهعنوان یک پدر یا مادر، مراقبت از فرزندتان است، ولی گاهی اوقات مجبورید برای رفتن به سر کار، یک مراسم رسمی یا حتی رفتن تا سوپر مارکت سر کوچه، کودک را در خانه تنها بگذارید. حتی اگر والدین احساس کنند که فرزندشان آمادگی تنها ماندن در خانه را دارد، توصیـــه میشود تا زمانی که خود کودک تمایلی به این کار ندارد و از تنها ماندن راضی نیست، او را در خانه تنها نگذارید. در واقع، خواست و میل کودک در این مورد نقشی تعیینکننده دارد.
برای بسیاری از خانوادهها اتفاق میافتد در موقعیتی قرار بگیرند که ناچار شوند فرزند خود را برای مدتی در خانه تنها بگذارند. البته، تنها گذاشتن کودک در خانه راه حلی است که معمولا توصیه نمیشود. بنابراین، آن را تنها به عنوان آخرین گزینه ببینید. اگر فرزندتان در زمانهای معینی قرار است در خانه تنها بماند، بهتر است برای آن زمانها از قبل برنامه ریزی داشته باشید. او را به کلاسهایی که علاقه دارد بفرستید، اجازه بدهید از فضای کتابخانه متناسب با سنش استفاده کند یا به منزل یکی از اقوام برود.
این برنامهها به فرزند شما کمک میکند از وقتش بهتر استفاده کند و خیال شما هم راحتتر خواهد بود. با وجود این، در مواقعی، شرایط به گونهای پیش میرود که تنها گذاشتن کودک در خانه اجتنابناپذیر میشود. در این صورت چه باید کرد؟
از چه سنی؟
یکی از مهمترین سوالها در این زمینه این است که از چه سنی می توان کودک را در خانه تنها گذاشت. برخی کارشناسان بالاتر از ۸ سال و بسیاری بالاتر از ۱۰ تا ۱۲ سال را سن شروع تنها گذاشتن کودک در خانه میدانند. بنابراین، اگر فرزند شما کمتر از ۸ تا ۱۰ سال دارد، به هیچ عنوان به تنها گذاشتن او در خانه فکر هم نکنید. اگر سن او بیشتر است، میتوانید سایر شرایط لازم را در نظر بگیرید.
خطرهای جسمانی تنها گذاشتن کودک در خانه
یکـــــی از مشکلات مهم در تنها گذاشتن کودک در خانه احتمال روی دادن اتفاقاتی است که به کودک آسیب جسمانی میزند. کودکان در نبود والدین با احتمال بالاتری به سراغ رفتارهای خطرآفرین مانند روشن کردن آتش یا کار با وسایل برقی میروند. به علاوه، آنها به اندازه بزرگسالان، راه چاره برای مقابله با خطر یا متوقف کردن یک آسیب را بلد نیستند و در مقایسه با یک بزرگسال در موقعیت مشابه، بیشتر آسیب میبینند و حتی در برخی موارد، جان خود را از دست میدهند.
تجربههای ناخوشآیند کودکانه از تنها ماندن در خانه
گاهی، پدرها و مادرها، با این فکر که فرزندشان در خواب ناز است و چیزی بیدارش نمیکند، او را برای یکی، دو ساعت تنها میگذارند تا به کارهای خودشان برسند. کودکانی که در چنین موقعیتی بیدار میشوند، ترس و اضطراب شدیدی را تجربه میکنند که دامنهاش تا بزرگسالی هم ادامه داشته و بر روابط او با دیگران نیز تاثیر میگذارد.
ترس از تنهایی و اضطراب جدایی، هم در کودکی، تجربه ناخوشآیندی است و هم در بزرگسالی باعث وابستگیهای بیمارگونه میشود.
آیا کودک، برای تنها ماندن، آماده است؟
۱) سن کودک: روانشناسان میگویند که کودک تا ۱۲ سالگی، آماده پذیرش تنها ماندن نیست و همچنین بچههای زیر ۱۰ سال نباید به هیچ وجه، شبها، تنها بمانند.
۲) بلوغ عقلی کودک: آیا فرزند شما، در سنی که هست، توانایی تصمیمگیری دارد و میتواند یک برنامه مشخص داشته باشد؟
۳) احساسات کودک: اگر فرزند شما، از اینکه او را تنها میگذارید، دچار اصضطراب شده، شاید صلاح باشد که کنارش بمانید و کارتان را به وقت دیگری موکول کنید.
۴) مدت زمانی که میخواهید کودک را تنها بگذارید: برای یک کودک هشت یا ۹ ساله، یکی، دو ساعت تنهایی، قابل تحمل است، اما شاید یک روز کامل، بودن در منزل، بدون اینکه کسی در کنارش باشد، انتخاب مناسبی نباشد.
یاد دادنیها
۱) اگر فرزندتان، از مهد یا مدرسه بازمیگردد، باید یاد بگیرد که با مشاهده هر علامت مشکوکی، مثل پنجره شکسته، درِ باز و...، وارد خانه نشده و با ۱۱۰ یا یکی از همسایهها تماس بگیرد.
۲) به کسی نگوید که قرار است تنها بماند و اگر فردی، با منزلتان تماس گرفت، اینجوری جواب بدهد که «مامان یا بابام نمیتونن الان با شما صحبت کنن. اگه بخواین، میتونم پیغام شما رو برسونم.»
۳) بدون اجازه شما و هماهنگی قبلی، به خانه همسایهها یا دوستانش نرود.
علائمی که به طور تخصصی برای تشخیص اضطراب جدایی به کار میروند، اینها هستند:
- اضطراب افراطی و نامتناسب با سطح رشد در مورد جدایی از خانه و یا کسانی که کودک به آنها دلبسته است.
- ناراحتی مفرط و پایدار دربارهی احتمال بروز خطر قریبالوقوع از دست دادن اشخاصی که کودک به آنها دلبسته است.
- دلواپسی مفرط در مورد از دست دادن یا صدمه احتمالی به افراد مورد دلبستگی.
- مقاومـــت پیگیر یا امتناع از رفتن به مدرسه یا جای دیگر به دلیل ترس از جدایی.
- مقاومت یا ترس پایدار و مفرط از تنها ماندن یا ماندن در منزل بدون افرادی که کودک به آنها دلبسته است.
- مقاومت مفرط و پایدار هنگام جدایی از خانه و افرادی که کودک به آنها دلبسته قابل پیشبینی باشد.
- مقاومت پیگیر یا امتناع از خوابیدن بدون حضور افرادی که کودک به آنها دلبسته است و مقاومت از خوابیدن در بیرون خانه.
- کابوسهای مکرر با موضوع جدایی.
- شکایتهای مکرر از نشانههای جسمانی مانند سردرد، دلدرد و حالت تهوع هنگام وقوع یا انتظار جدایی از منبع مهم دلبستگی (در بیشتر مواقع، مادر).
این علائم قبل از ۱۸ سالگی خود را نشان میدهند و معمولاً چند هفتهای هم ماندگار هستند. گاه شدت علائم در حدی است که عملکرد روزمرهی کودک مانند رفتن به مدرسه و بازی با همسالان را تحت تاثیر قرار میدهد. لزومی ندارد که کودک همهی این علائم را نشان دهد.میگنا دات آی آر.وجود تعداد کمی از آنها نشان میدهد که باید با یک متخصص مشورت کنید.
چرا کودکان از تنها ماندن در خانه میترسند؟
غلامرضا سقا، کارشناس ارشد روانشاسی و تربیت کودک و مدرس دانشگاه میگوید: «ترس عاطفهای است که بین همه مردم در همه سنین وجود دارد اما اگر از حد معینی بیشتر شود، فرد را از انجام امور روزانه باز میدارد.
ترس از تنها ماندن در خانه که معمولا در سن چهار سالگی بروز میکند، اغلب به این علت است که کودک از فرد مورد اعتماد خود جدا میشود. اگر فرزند شما از تنها ماندن در منزل آنقدر ترسیده که حالا دچار کابوسهای شبانه یا شبادراری شده، توصیه میشود که والدین از ابراز ترس جلوی کودک خودداری نموده و با ایجاد محیطی آرام و دور از هرگونه تنش، روحیه او را تقویت کنند.
ذکر توانمندی های کودک و پرورش زمینههای شجاعت و شهامت نیز موثر است. علاوه بر این والدین میتوانند در قالب بازیهای کودکانه جراتورزی و مهارت مبارزه با ترس را به کودک بیاموزند و تا حد ممکن او را با موقعیتهای ترسآور و روشهای برخورد با آن، آشنا کنند.»
منبع: سایت بیتوته
افزودن دیدگاه جدید