اوتیسم یک بیماری نیست و تنها یک اختلال است.
اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اصطلاح گسترده است که برای توصیف گروهی از اختلالات عصبی توسعه در انشان ها استفاده می شود.
این اختلالات با مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی مشخص می شوند. افراد مبتلا به ASD اغلب علائم یا الگوهای رفتاری محدود، تکراری و کلیشه ای را نشان می دهند.
ASD بدون در نظر گرفتن نژاد، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در افراد در سراسر جهان یافت می شود. به گفته منبع قابل اعتماد مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ها (CDC)، اوتیسم در پسران با نسبت ۴ به ۱، بیشتر از دختران اتفاق می افتد.
مراکز کنترل و پیشگیری - (Centers for Disease Control and Prevention (CDC در سال ۲۰۱۴ تخمین زده است كه تقریباً از هر ۵۹ كودك ۱ نفر مبتلا به ASD هستند.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کودکان مبتلا به ASD رو به افزایش هستند. برخی این افزایش را به عوامل محیطی نسبت می دهند. با این حال، برخی متخصصین می گویند که اوتیسم به همان نسبت قبلی در جهان در حال اتفاق افتادن است و این تشخیص ها است که در سال های اخیر بیشتر شده اند.
اما قبل از ادامه این مقاله پیشنهاد می کنیم دو ویدئو زیر را مشاهده کنید. در این دو ویدئو بصورت کامل می توانید روند درک یک کودک دارای اختلال اوتیسم از محیط اطراف خودش را مشاهده کنید.
ویدئوی اول: در این ویدئو بصورت کاملا ساده حرکت یک کودک دارای اختلال اوتیسم در فضای عمومی خارج از خانه را نشان می دهد.
ویدئوی دوم: در این ویدئو بصورت کامل تری حرکت یک کودک اوتیسمی در یک مرکز خرید شلوغ را نشان می دهد.
انواع مختلف اوتیسم چیست؟
در ادامه احتمالا کلمات یا عباراتی را می شنوید که برای شما تازگی داشته و نامفهوم هستند، اگر هیچ کدام از این عبارات برای شما قابل فهم نیست نگران نباشید به زودی، در ادامه بصورت مفصل تر در اینباره صحبت می کنیم.
در امریکا راهنمایی با نام DSM (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی) توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) منتشر شده است که برای تشخیص انواع اختلالات روانپزشکی می توان از آن ها استفاده کرد.
پنجمین و جدیدترین نسخه DSM در سال ۲۰۱۳ منتشر شده است، که نسخه DSM-5 در حال حاضر پنج زیر گروه ASD یا نمونه های خاص را می شناسد.
- شناسایی اختلالاتی که یا در دسته اختلالات فکری هستند یا نیستند
- شناسایی اختلالاتی که یا همراه با اختلال زبان هستند یا خیر
- شناسایی اختلالاتی که مرتبط با یک بیماری پزشکی یا ژنتیکی شناخته شده یا یک عامل محیطی هستند
- شناسایی اختلالاتی که مرتبط با اختلال عصبی، روانی یا رفتاری باشد
فردی که اختلالات اوتیسمی دارد حداقل یکی از انواع اوتیسم بالا را دارا هست.
قبل از انتشار DSM-5، افراد در طیف اوتیسم (دارای اختلالات اوتیسم) ممکن بود به یکی از اختلالات زیر مبتلا شده باشند:
- اختلال اوتیسم
- سندرم آسپرگر
- اختلال توسعه فراگیر - در غیر این صورت مشخص نشده است (PDD-NOS)
- اختلال تجزیه کودک
علائم اوتیسم چیست؟
علائم اوتیسم معمولاً در اوایل کودکی، بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی مشهود است. با این حال، علائم ممکن است زودتر یا دیرتر ظاهر شود.
علائم اولیه ممکن است شامل تاخیر قابل توجه در یادگیری و استفاده از زبان (مادری) یا پیشرفت در تعاملات اجتماعی با افراد دیگر علی الخصوص همسالان خود باشد.
سند DSM-5 علائم اوتیسم را به دو دسته اصلی تقسیم می کند:
- مشکلات ارتباط و تعامل اجتماعی
- الگوهای محدود یا تکراری از رفتار یا فعالیت ها.
۱. مشکلات ارتباط و تعامل اجتماعی
این مشکلات به ترتیب زیر لیست شده اند:
- مسائل مربوط به ارتباطات با افراد دیگر: از جمله مشکلات نمایش احساسات (مثلا خندیدن با دیگران، احساس همدردی و ...) به اشتراک گذاشتن علایق (مثل اسباب بازی ها، صحبت درباره یک موضوع خاص مثل درس، ورزش، تخیلات کودکانه و ...)، صحبت کردن در مسیر مشخص بصورتی که آنچه گفتن شد و آنچه میخواهد بگوید را در حافظه نگه دارد.
- مسائل مربوط به ارتباطات غیر کلامی: مانند مشکل در حفظ ارتباط چشمی (با خانواده یا معلم خود)، دریافت و درک معانی زبان بدن دیگران (مثل عصبانی شدن، ناراحت شدن، خوشحال شدن در دیگران)
- مسائلی که درباره روابط این افراد با جامعه هستند: برای افراد اوتیسمی توسعه و حفظ روابط بسیار دشوار است
الگوهای محدود یا تکراری از رفتار یا فعالیتها شامل موارد زیر است:
۲. حرکات تکراری، حرکات یا الگوهای گفتار
- جنب و جوش های مدام، حرکات با قاعده و مکرر و الگوهای گفتاری (جملات یا کلمات) تکراری
- پیروی سفت و سخت و بی چون و چرا از کارهای و رفتارهای خاص یا حتی عجیب روزمره
- افزایش یا کاهش حساسیت به اطلاعات حسی خاص از محیط اطراف خود، مانند واکنش منفی به صدای خاص یا واکنش های بسیار عجیب به حس لامسه مخصوصا برخوردهای فیزیکی در محیط (مثل بغل کردن، هل داده شدن، کتک زده شدن و ...)
- علایق یا دغدغه های ثابت (مثلا شست و شوی یا جانمایی دقیق اسباب بازی ها)
با توجه به دو دسته بیان شده بالا، افراد ارزیابی می شوند و شدت علائم آنها مشخص می شود.
نتیجه گیری:
برای اینکه به کودکی بگوئیم دارای اختلال اوتیسم یا ASD است، فرد باید سه علائم را در گروه اول و حداقل دو علامت در دسته دوم نشان دهد.
اوتیسم در نوزادان
محققان در حال بررسی و آزمایش روش هایی برای تشخیص اوتیسم در کودکان تا ۱۸ ماهگی هستند. نتیجه این مطالعه جدید، به سرپرستی دانشمندان دانشگاه اوپسالا در سوئد، می تواند یک موفقیت بزرگ در نظر گرفته شود.
محققان گروهی از ۱۱۲ کودک را مورد مطالعه قرار دادند: ۸۱ نفر از آنها دارای سابقه اوتیسم خانوادگی بودند که شانس بیشتری برای اوتیسم داشتند و ۳۱ نفر بدون سابقه خانوادگی بودند که شانس کمتری برای ابتلا به اختلال اوتیسم داشتند.
با توجه به سن کم کودکان برخی تست ها و علائم قابل ردیابی و پیش بینی نیستند. مثلا نوزاد قدرت دریافت اشیا با دست یا استفاده درست از عضلات بدن خود را نداشته پس قسمت عمده ای از تست های فیزیکی برای کودک قابل انجام نمی باشند.
به همین دلیل بایستی تست هایی در نظر گرفته شود که محققان توسط آن ها بتوانند برای سنجش پاسخ و ابتکار عمل نوزادان در تعامل با والدینشان از محرک های بینایی مثل حرکت چشم ردیابی شوند.
محققان با مقایسه نتایج به دست آمده از نوزادان با کودکان دارای اوتیسم در ۳ سالگی، به این نتیجه رسیدند، نوزادانی که در تماس چشمی با افراد بالغ مشکل دارند احتمال اخلال اوتیسم در آن ها بیشتر از نوزادان دیگر وجود دارد.
اما واقعا نوزادان به چه طریقی ارتباط برقرار می کنند؟
در این قسمت می خواهیم بفهمیم که یک نوزاد از چه طریقی ارتباط برقرار می کند و آیا این آزمایش پشتوانه علمی دارد یا خیر.
نوزاد قبل از اینکه بتواند صحبت کند و یا حتی کنترلی بر روی بدن خود داشته باشد تا با علائم اشاره بتواند توجه بزرگسالان به طرفی جلب کند از نگاه و بینایی خود استفاده می کند.
محققان در این تحقیقات دریافته اند که کودکانی که بعدا اوتیسم آن ها تشخیص داده شده است در کودکی هم در تماس های چشمی خود دچار مشکل بوده اند.
نتایج حاکی از آن است که کودکان مبتلا به اوتیسم، ابتکار عمل، دقت و تلاش برای برقراری ارتباط با بزرگسالان را مانند سنین نوزادی و شیرخوارگی انجام نمی دهند پس کودک مبتلا به اوتیسم ۳ ساله همانقدر در توسعه روابطش با افراد ضعیف است که در نوزادی نیز بوده است.
این یافته ها می تواند به ابزارهای تشخیصی مفیدتری برای نوزادان دارای اختلال اوتیسم در آینده کمک کند.
اما هدف اصلی تشخیص ASD قبل از تولد نوزاد است، هنوز تحقیقی در این زمینه انجام نشده است اما همین تحقیقات در رابطه با نوزادان بسیار امیدبخش است.
چه عواملی باعث اوتیسم می شود؟
علت دقیق اختلال اوتیسم یا ASD ناشناخته است. جدیدترین تحقیقات نشان می دهد که هیچ علت واحدی وجود ندارد.
اما محققین به برخی علائم اوتیسم که در پائین آورده شده اند مشکوک هستند:
- حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده مبتلا به اوتیسم باشد
- جهش ژنتیکی
- سندرم X شکننده و سایر اختلالات ژنتیکی
- زمان به دنیای آمدن والدین بزرگتر باشند
- وزن کم نوزاد هنگام تولد
- عدم تعادل متابولیکی بدن از نوزادی
- قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی (هوای آلوده)
- سابقه عفونت های ویروسی
براساس تحقیقات انستیتوی ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو توامان می توانند روی اختلالات اوتیسم در نوزادان تاثیر گذار باشند و منابع بسیار جدید و قدیمی اثبات کرده اند که اوتیسم هیچ ارتباطی به واکسیناسیون اطفان در دوران های مختلف ندارد.
یک مطالعه بحث برانگیز متاسفانه باطل شده در سال ۱۹۹۸، ارتباطی بین اوتیسم و واکسن سرخک، اوریون و سرخچه (MMR) ارائه داد. با این حال، این تحقیق توسط تحقیقات دیگر مورد استفاده قرار گرفته و در نهایت در سال ۲۰۱۰ پس گرفته شد.
تشخیص، درمان، مداخله اوتیسم
تشخیص ASD تنها یک بخش از این پازل است، پس از تشخیص این سؤال مطرح می شود که با این تشخیص چه باید کرد؟
تشخیص زودهنگام ممکن است به والدین کمک کند تا وضعیت پزشکی و درمانی فرزندشان را بهتر درک کنند و والدین فرصت بیشتری برای یادگیری چگونگی کمک به شکوفا کردن فرزندشان داشته باشند و تشخیص ها و پیشگیری های اولیه در صورت لزوم درمان را متحول خواهد کرد.
ما اینها تنها ملاحظات تشخیص و درمان اوتیسم در کودکان نیستند. طیف اوتیسم بسیار گسترده است.
آیا تشخیص زودهنگام و مداخله درمانی منجر به افزایش استرس و اضطراب در والدین، مراقبین و ارائه دهندگان خدمات به کودک (مربیان مهدکودک و معلمان مدرسه)نمی شود؟ اگر کودک نادرست تشخیص داده شود، چه می شود؟
بصورت کلی تشخیص و درمان زودهنگام باعث میشود در دو سال اول زندگی، کودک آموزش های لازم برای غلبه بر خیلی از اختلالات خود را دریافت کند اما این امکان هم وجود دارد که با تشخیص نادرست در این بازه به کودکان فشار زیادی وارد شود.
برای تشخیص بیماری اوتیسم از چه آزمایشاتی استفاده می شود؟
در قسمت بالا درباره تشخیص اختلال اوتیسم در کودکان صحبت کردیم، گفتیم که این تشخیص می تواند از طریق رابطه چشمی انجام شود.
اما تشخیص اوتیسم یا ASD در کودکان شامل چندین آزمایش غربالگری، ژنتیکی و ارزیابی های مختلف جسمی و یادگیری است.
غربالگری کودکان
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می کند که همه کودکان در سنین ۱۸ و ۲۴ ماه تحت غربالگری اختلال اوتیسم - ASD قرار بگیرند.
غربالگری می تواند به شناسایی زودرس کودکانی که شاید دچار این اختلال باشند کمک کند البته این روش فقط کودکان مشکوک را شناسایی می کند و قطعا درصد خطایی هم در این آزمایش وجود دارد.
اما اگر کودکان دارای اختلالات اوتیسم توسط این روش شناسایی شوند از پیشگیری های زودرس بهره خواهند برد و مشکلشان مرتفع خواهد شد.
چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا (M-CHAT) یک ابزار غربالگری رایج است که توسط بسیاری از پزشکان برای تشخیص اوتیسم در کودکان استفاده می شود.
چک لیست تشخیص اختلال اوتیسم دارای ۲۳ سوال است که توسط والدین پر شده است. پزشکان متخصص اطفال می توانند از پاسخ های ارائه شده برای شناسایی کودکانی که احتمال ابتلا به ASD را دارند استفاده کنند.
توجه به این نکته ضروری است که این روش غربالگری برای تشخیص اوتیسم نیست. کودکانی که در غربالگری تشخیص ASD پاسخ مثبت دریافت می کنند لزوماً دچار این اختلال نیستند.
علاوه بر این، این روش غربالگری ها گاهی اوقات کودکی که مبتلا به ASD است را تشخیص نمی دهد.
روش های دیگر غربالگری و تست
پزشک کودک شما ممکن است ترکیبی از آزمایشات برای اوتیسم غربالگری اختلال اوتیسم را به شما توصیه کند. در این قسمت برخی از روش های غربالگری اوتیسم آورده شده اند:
- آزمایش DNA برای تشخیص بیماریهای ژنتیکی
- ارزیابی رفتاری در بازه های مختلف
- تست های دیداری و شنیداری برای رد هرگونه مشکل در بینایی و شنوایی که به اوتیسم مربوط نیستند
- غربالگری از طریق روش های کاردرمانی
- پرسشنامه های تکاملی، مانند برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم (ADOS) (در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد)
تشخیص ها به طور معمول توسط تیمی از متخصصان انجام می شود. این تیم ممکن است روانشناسان کودک، کاردرمانگرها یا آسیب شناسان گفتار و زبان باشد که قطعا درصد خطایی نیز برای هرکدام از این پزشکان می تواند در نظر گرفت.
پس با در نظر گرفتن خطای انسانی و سیستمی برای تشخیص اوتیسم شما نیاز به روش های غربالگری متعدد و تکرار آن ها در بازه های مختلف دارید.
اوتیسم در کودکان ۳ ساله
بیشتر کودکان مبتلا به اوتیسم بعد از سه سالگی تشخیص داده می شوند. مداخله زودرس و درمان زودهنگام مؤثرترین روش درمان اوتیسم در کودکان هستند، بنابراین هرگونه علائم اوتیسم در کودکان سه ساله باید توسط یک متخصص ارزیابی تشخیص داده شوند و هرگونه تشخیص خودسرانه از مطالعات داخل اینترنت کاملا ممنوع بوده و رد می شود.
چون علائم ASD در کودکان بسیار مختلف متفاوت است بخاطر همین می گویند که اوتیسم یک طیف گسترده از اختلالات است. کودکان مبتلا به ASD به طور معمول متفاوت از دیگران کودکان تعامل کرده و ارتباط برقرار می کنند.
آنها همچنین متفاوت از دیگران یاد می گیرند و فکر می کنند. بخاطر همین اکثر کودکان اوتیسمی باید مورد کنترل قرار بگیرند.
برخی از آن ها به شدت چالشی به مسائل نگاه کرده و آن ها را حل می کنند به همین دلیل در بیشتر مواقع به کمک های چشمگیر در روزمره نیاز دارند اما در سر دیگر طرف کودکان اوتیسمی هستند که همین مسائل را با کیفیت بسیار بیشتری از یک فرد نرمال حل می کنند.
هیچ درمانی قطعی ای برای کودکان اوتیسمی وجود ندارد، اما با کنترل می توان علائم را بهبود بخشید.
علائم اوتیسم در کودکان ۳ ساله
در برخی از کودکان علائم اوتیسم در چند ماه اول زندگی مشهود است. کودکان دیگر تا دو سالگی علائمی را نشان نمی دهند و این خیلی عجیب و ناراحت کننده است. در این قسمت برخی از علائم اوتیسم در کودکان ۳ ساله را مشاهده خواهید کرد.
مهارت های ارتباطی
- وقتی شما کودکان اوتیسمی را صدا می زنید هیچ توجهی از خودشان نشان نمی دهند.
- آن ها از هر نوع تماس چشمی فرار می کنند.
- تنهایی بازی کردن را به جمع بازی کردن ترجیح می دهند.
- آن ها هیچ وسیله (اسباب بازی، وسائل شخصی و ...) را با دیگران به اشتراک نمی گذارند.
- کودکان اوتیسمی اصلا علاقه ای به در صف وایسادن ندارند.
- کودکان مبتلا به اوتیسم هیچ علاقه ای به ارتباط با دیگران ندارد.
- به هیچ عنوان تماس بدنی با دیگران را دوست ندارند.
- کودکان اوتیسمی هیچ علاقه ای به دوست شدن با دیگران ندارند.
- این کودک هیچ بازخورد احساسی ای را در صورت خود به دیگران نشان نمی دهند.
- کودک دارای اختلال اوتیسم هیچ بازخورد مناسبی نسبت به حالات افراد مقابل (مثل عصبانیت، مهربانی، دلسوزی، بامزه بودن و ...) نمایش نمی دهند.
- آنها به راحتی آرام نمی نشینند و ساکت نمی شوند.
- تمامی این کودکان کم و بیش در بیان احساسات و عواطفشان مشکل دارند.
- و همینطور در درک احساسات و عواطف دیگران مشکل دارند.
زبان و مهارت های ارتباطی
- کودکان اوتیسمی در گفتار و بیان خود تاخیر دارند
- آن ها کلمات و عبارات را بارها و بارها تکرار می کنند
- به سوالات پاسخ های مناسب نمی دهند
- هرچیزی دیگران می گویند را تکرار می کنند
- برای رساندن مفهوم خود از زبان بدن استفاده نمی کنند، به چیزی اشاره نمی کنند یا به چیزی که از طرف دیگران اشاره می شود نگاه نمی کنند
- آن ها خیلی بی حال و شل حرف می زنند و نمی توانند جمله خود را با مفهومی درست تمام کنند
- آن ها معنای هیچ لطیفه یا جکی را به درستی متوجه نمی شوند
رفتارهای نامنظم
- آنها حرکات بدنی تکراری انجام می دهد (دست می زنند، به جلو و عقب حرکت می کنند، چرخش ناگهانی بدن انجام می دهند)
- اسباب بازی ها یا اشیاء دیگر را به روشی سازمان یافته به خط می کنند
- بار هر تغییر کوچک در کارهای روزمره ناراحت و ناامید می شود، مثلا اگر در پخت غذا مثل همیشه از مواد استفاده نکنید شاید آن غذا را نخورند.
- با اسباب بازی هایشان فقط با یک روش بازی می کنند از روش های جدید استقبال نمی کنند
- روالهای عجیبی برای انجام کارهای روزمره دارند و وقتی اجازه انجام آنها را نمی دهید ناراحت می شوید
- شاید به کل وسیله نه ولی به قسمتی از آن شی علاقه عجیبی دارند (اغلب چرخ ها یا قطعات چرخشی)
- علاقه های وسواسی به همه مولفه های در محیط اطراف دارند، مثلا نگاه کردن تلویزیون، حمام رفتن، بازی با یک اسباب بازی، تمیز کردن یک قسمت خاصی از خانه و ...
- در فعالیت های بدنی بیش فعالی و در توجه کردن به محیط اطراف کامل بی دقت هستند
سایر علائم بالقوه اوتیسم
- کودکان اوتیسم تحریک پذیری بالایی دارند. مثلا پوست بدن آن ها بسیار به لمس شدن حساس است یا نسبت به سر و صدای محیط بسیار عکس العمل های شدید نشان می دهند
- به همین دلیل ساده تحریک پذیری بالا رفتار های پرخاشگرانه بسیاری از خود نمایش می دهند
- حتی در این میان می توانند رفتار های خشونت آمیزی نیز نشان داده که حتی باعث صدمات فیزیکی به خود شود (مشت زدن، خراشیدن خودشان)
- به دلایل مختلف آن ها از بیشتر اتفاقات و وسائل در محیط اطراف احساس تنفر مداوم و شدید دارد
- کودکان اوتیسم حتما به صداها، بوها، مزه ها، ظاهر و یا احساسات واکنش نشان می دهند اما واکنش آن ها هر بار نامنظم است.
- اصولا کودکان اوتیسمی دارای اختلالات غذایی و مرتبط با خواب هستند.
- آن ها در برخی مواقع هیچ ترسی از کاری که انجام می دهند ندارند
- یا در برخی مواقع دیگر ترس بیش از حد انتظار از خود نشان می دهند
نکته بسیار مهم: بروز هر یک از این علائم بالا در یک کودک ممکن است طبیعی باشد، اما داشتن چندین مورد همزمان با هم، به خصوص علائم تاخیر زبانی، نگران کننده است و حتما بایستی به مشاورین مورد نظر مراجعه گردد.
تفاوت بین علائم خفیف و شدید
اختلالات اوتیسم در طیف خفیف تا شدید قرار می گیرد. برخی از کودکان مبتلا به ASD مشکلات عدیده ای در مهارت های یادگیری پیشرفته و حل مسئله دارند، در حالی که برخی دیگر در زندگی روزمره شان بسیار به کمک نیاز دارند.
مطابق معیارهای تشخیصی انجمن روانپزشکی آمریکا، سه سطح اوتیسم وجود دارد که با توجه به میزان نیاز به حمایت فرد توسط خانواده دسته بندی می شوند.
سطح اول اختلال اوتیسم
- علاقه کمی به تعاملات اجتماعی یا فعالیت های اجتماعی نشان می دهد
- در شروع تعاملات اجتماعی مشکل دارد و هیچ گاه آغاز کننده یک ارتباط با افراد دیگر نیستند
- در حفظ پس و پیش بودن مکالمه مشکل دارد، یادشان نمی آید چه گفته اند یا چه می خواهند بگویند. البته این در ارتباط با دیگران هم صدق می کند آن ها فراموش می کنند فرد مورد نظر چه می گوید یا چه گفته است.
- با ارتباط مناسب (حجم یا لحن گفتار، خواندن زبان بدن، نشانه های اجتماعی) مشکل دارد
- در سازگاری با تغییرات روزمره یا رفتار مشکل دارد، با هر چیزی در روزمره که تغییر کند، آن ها نیز اعتراض می کنند.
- در ایجاد ارتباط هایی که منجر به دوست داشتن دیگران می شود مشکل دارد
- قادر به زندگی مستقل با حداقل حمایت است
سطح دوم اختلال اوتیسم
- در کنار آمدن با تغییر روال یا محیط اطراف مشکل دارد
- در ارتباط های کلامی و غیر کلامی خود فاقد مهارت های لازم هستند
- دارای مشکلات جدی و آشکاری در رفتارهای خود هستند
- رفتارهای تکراری دارد که این رفتار ها باعث تداخل با زندگی روزمره پویای آنها ست
- به مروز زمان با توجه به ایزوله کردن خود از محیط اطراف، توانایی های ارتباط آن ها کاهش یافته یا از دست می رود
- منافع خاص و بی ارزشی برای خود تعریف کرده و به دنبال آن ها هستند. مثلا در بزرگسالی هنوز عاشق کلکسیون اسباب بازی، ماشین یا موتور، تماشای فیلم، فوتبال یا سریال و ... هستند.
- به دلیل نداشتن پذیرش برای رفتن به داخل محیط های پویا، تعاملات و توانایی های آن ها به مرور کاهش پیدا می کند که منجر به پشتیبانی روزانه آنها می شود
سطح سوم اختلال اوتیسم
- نقص کلامی یا غیر کلامی قابل توجهی دارد
- توانایی ارتباط محدودی دارد، تنها در مواردی که نیاز به برآورده شدن نیازهای اولیه شان با اطرافیان خود ارتباط برقرار می کنند
- تمایل بسیار محدود به مشارکت اجتماعی حتی در شادی مثل جشن تولد و ... دارند
- مشکل جدی در کنار آمدن با تغییر غیر منتظره در روال روزمره محیط زیست هستند
- به دلیل عدم تمرکز لازم بارها در روز پریشان شده و احساس اضطراب می کنند
- زمانی که می خواهند تمرکز خود را از روی موردی به مورد دیگر تغییر دهند احساس ناراحتی و اضطراب می کنند.
- در حین انجام کارهای روزمره اختلال قابل توجه ذهنی دارند.
- در سطح سوم که کلا ارتباط فرد اوتیسمی با محیط قطع می شود به حمایت روزانه قابل توجه از طرف خانواده ها مخصوصا مادر نیاز دارد
اوتیسم چگونه درمان می شود؟
هیچ روش درمانی برای اوتیسم وجود ندارد، اما روشهای درمانی و سایر ملاحظات درمانی می توانند به افراد در بهبود احساس یا کاهش علائم کمک کنند.
در کنار تمام روش های درمانی که در قسمت پائین به شما معرفی خواهیم کرد اولی روش درمانی مکمل برای هر نوع اختلالی در کودکان خانواده های درجه اول کودک هستند.
هر روش درمانی اگر با همراهی خانواده ها صورت نگیرد هیچ تاثیر بدون بازگشت و موثری نخواهند داشت. درمان ها لزوما اختلالات را به صفر نمی رسانند، تعدد و کیفیت آن ها را کاهش داده و کنترل می کنند.
بسیاری از روشهای درمانی شامل روشهای درمانی مانند:
- رفتار درمانی
- بازی درمانی
- کار درمانی
- فیزیوتراپی
- گفتاردرمانی
برخی از کودکان در طیف اختلال اوتیسم ممکن است به خوبی به رویکردهای خاصی که در بالا بیان شد پاسخ دهند، در حالی که برخی دیگر به این رویکردها و روش های درمانی پاسخ مناسب نمی دهند.
آیا رژیم می تواند بر اوتیسم تأثیر بگذارد؟
هیچ رژیم غذایی خاصی برای افراد مبتلا به ASD طراحی نشده است. با این وجود، برخی از طرفداران اوتیسم در حال بررسی تغییرات رژیم غذایی به عنوان روشی برای کمک به حداقل رساندن مسائل رفتاری و افزایش کیفیت کلی زندگی هستند.
باید ها و نباید های رژیم غذایی اوتیسم کاملا مشخص نیست اما برخی سازمان ها با استفاده از آزمایشات محدودی باید ها و نباید های مشخصی برای تغذیه افراد (کودکان اوتیسم) تدارک دیده اند.
نباید های رژیم غذایی اوتیسم
اساس رژیم غذایی اوتیسم اجتناب از مواد افزودنی مصنوعی است. این موارد شامل مواد نگهدارنده، رنگ ها و شیرین کننده های مصنوعی کارخانه ای هستند.
باید ها در رژیم غذایی اوتیسم
- میوه و سبزیجات تازه
- مرغ لاغر
- ماهی
- چربی اشباع نشده
- مقدار زیادی آب
برخی از طرفداران اوتیسم همچنین رژیم بدون گلوتن (پروتئین گندم، جو و سایر غلات) را پیشنهاد می کنند.
این طرفداران معتقدند كه گلوتن باعث ایجاد التهاب و عوارض جانبی بدن در افراد خاص مبتلا به ASD می شود. با این حال، تحقیقات علمی در مورد رابطه اوتیسم، گلوتن و پروتئین دیگری که به عنوان کازئین شناخته می شود، بی نتیجه است.
اما برخی مطالعات و شواهد حکایتی نشان داده اند که رژیم غذایی می تواند به بهبود علائم اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و اوتیسم کمک کند.
اوتیسم چگونه بر کودکان تأثیر می گذارد؟
مسیر پیشرفت نوزاد تا بزرگسال یک مسیر مشخص است. این مسیر بصورت کلی در قسمت زیر لیست شده اند:
- مهارتهای حرکتی عمده مثل نشستن
- مهارتهای حرکتی ظریف مثل گرفتن و دستکاری اشیا
- مهارتهای ارتباطی و زبانی یعنی فهم زبان و صحبت کردن
- مهارتهای خودیاری مثل یادگیری استفاده از توالت و لباس پوشیدن
- مهارتهای اجتماعی مثل برقراری تماس چشمی و بازی کردن با دیگران
همه کودکان این مسیر را قطعا طی می کنند، حتی کودکان دارای اختلال اوتیسم یا بیش فعالی نیز خارج از این مسیر پیشرفت نمی کنند اما تاخیر در این مسیر مشخص کننده اختلال در کودکان است.
کودک مبتلا به اوتیسم قطعا در ۱۳ سالگی می تواند بنشیند، اشیا را با دست خود نگه دارد یا با استفاده از مهارت های زبانی (حفظ کردن کلمات، جمله سازی و ...) با دیگران ارتباط برقرار کنند.
اما مسئله مهم منطبق بودن این مسیر با پیشرفت کودکان بدون اختلال است. کودک بدون اختلال در ۳ سالگی می تواند بنشیند، اشیا را با دست بگیرد و از مهارت های زبانی برای ارتباط با دیگران استفاده کند.
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است درگیر رفتارهای تکراری روزانه شوند، در خواب شبانه مشکل داشته باشند یا اصرار به خوردن غذاهایی بدون ارزش غذایی داشته باشند.
اگر فرزند شما مبتلا به اوتیسم است، بدون داشتن یک برنامه جامع، ساختار یافته و توسعه ای، پرورش یک کودک اوتیسم کاملا با مشکل روبرو شود. ممکن است مجبور شوید با معلمانشان ارتباط نزدیکی برقرار کنید تا از موفقیت در کلاس درس آنها اطمینان حاصل پیدا کنید.
منابع بسیاری برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم و همچنین عزیزانشان در دسترس است.
تاثیر ورزش بر اوتیسم
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است دریابند که ورزش های خاص می توانند در کاهش ناامیدی ها و ارتقاء بهزیستی کلی نقش داشته باشند.
هر نوع تمرینی که کودک شما از آن لذت می برد می تواند مفید باشد. پیاده روی و جنب و جوش در زمین بازی هر دو فعالیت های ایده آلی هستند.
شنا و قرار گرفتن در آب می تواند هم ورزش و هم یک فعالیت بازی-حسی باشد. فعالیت های بازی-حسی می تواند به افراد مبتلا به اوتیسم که ممکن است در پردازش سیگنال های حسی شان مشکل داشته باشند کمک کند.
برای مثال بعضی از کودکان دارای اختلالات حسی اوتیسم حساسیت های پوستی کم یا زیاد دارند، Hyper یا Hypo هستند این افراد در پردازش های سیگنال حسی شان مشکل دارند.
بعضی اوقات ورزش های تماسی برای کودکان مبتلا به اوتیسم می تواند مشکل باشد. برای مثال رد شدن از تونل هایی که با عکس های نامتفارن طراحی شده اند.
همچنین شما می توانید اشکال دیگر تمرینات چالش برانگیز اما تقویت کننده را در کودک ترغیب کنید.
همانطوری که همیشه بیان کردیم در درمان کودکان دارای اختلال خانواده همیشه اولین رکن اساسی را بازی می کند.
تاثیر اوتیسم بر دختران
به دلیل شیوع خاص جنسیت، اوتیسم اغلب به عنوان یک بیماری پسران پذیرفته شده است بصورتی که شیوع این اختلال در پسران حدود ۴ برابر بیشتر از دختران است.
با این حال، این بدان معنی نیست که اوتیسم در دختران رخ نمی دهد. در حقیقت، CDC تخمین می زند که ۰.۶۶ درصد ، یا حدود ۱ در هر ۱۵۲ دختر مبتلا به اوتیسم هستند. اوتیسم حتی ممکن است در زنان متفاوت باشد.
در مقایسه با دهه های اخیر، اوتیسم در حال حاضر زودتر و بیشتر در حال آزمایش است بخاطر همین این درصد ها در حال تغییر هستند.
اوتیسم در بزرگسالان
خانواده هایی که عزیزان مبتلا به ASD دارند، ممکن است نگران این باشند که زندگی با یک اوتیسم بزرگسال سخت به نظر می رسد.
اقلیت بزرگسالان مبتلا به ASD ممکن است به طور مستقل به زندگی یا کار بپردازند. با این حال، بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ASD نیاز به کمک مداوم یا مداخله در طول زندگی دارند.
اگر در کودکی تشخیص اختلال صورت گیرد و در همان زمان روش های درمانی معرفی شده بر روی کودک صورت پذیرد، می تواند منجر به استقلال بیشتر و کیفیت بهتر زندگی برای کودک دارای اختلال در آینده شود.
بعضی اوقات افرادی که در این طیف قرار دارند تا سنین بزرگسالی تشخیص داده نمی شوند. این دلیل تا حدودی ناشی از عدم آگاهی قبلی پزشکان یا عدم مراجعه به پزشک از طرف خانواده ها بوده است.
اگر احساس می کنید به اوتیسم بزرگسالان مبتلا هستید، از پزشک های متخصص کمک بگیرید. هنوز خیلی دیر نشده.
چه تفاوتی بین اوتیسم و ADHD وجود دارد؟
بیش فعالی
هنگامی که کودک مدرسه ای نمی تواند روی وظایف یا مدرسه تمرکز کند، والدین ممکن است فکر کنند فرزندشان اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) دارد.
- تمرکز روی مشق شب
- بی قراری و مشکل نشستن مداوم
- ناتوانی در برقراری یا حفظ ارتباط چشمی
همه اینها علائم ADHD است یا اختلال رشد عصبی هستند.
این علائم مطابق آنچه اکثر مردم عام در مورد اختلال عصبی تکاملی رایج می دانند مطابقت داشته باشد. حتی بسیاری از پزشکان ممکن است به سمت آن تشخیص بیش فعالی از روی همین علائم سوق پیدا کنند. با این وجود، ADHD ممکن است تنها پاسخ اینگونه اختلالات نباشد.
انواع بیش فعالی
برای شناخت بهتر تفاوت بیش فعالی و اوتیسم بایستی انواع آن ها را بشناسیم
- نوع اول: عمدتا بیش فعالی-تکانشی است
- نوع دوم: عمدتا بی توجه
- نوع سوم: ترکیب نوع اول و دوم
نوع ترکیبی از ADHD یعنی نوع سوم، که در آن کودک هم علائم بی توجهی و هم بیش فعالی-تکانشی را تجربه می کنید، رایج ترین نوع بیش فعال است.
سن متوسط تشخيص بيماری ۷ ساله است و پسران احتمالاً بيشتر از دختران مبتلا به ADHD تشخيص داده می شوند.
ASD گروهی از اختلالات پیچیده است. این اختلالات بر رفتار ، پیشرفت و ارتباطات تأثیر می گذارد. پسران چهار و نیم برابر بیشتر از دختران مبتلا به اوتیسم هستند.
علائم بیش فعالی و اوتیسم
در ابتدایی ترین روش تشخیص تفاوتی میان بیش فعالی و اوتیسم وجود ندارد. کودکان با هر دو شرایط ممکن است در برقراری ارتباط و تمرکز دچار مشکل باشند.
اوتیسم و ADHD گاهی اوقات با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند. کودکانی که به ADHD مبتلا هستند، به طور مداوم بی قرار هستند، تمرکز لازم را ندارند و نمی توانند ارتباط چشمی خود با دیگران را بصورت کافی حفظ کنند.
این علائم در برخی افراد در یک طیف نیز مشاهده می شود.
علیرغم برخی شباهت ها، ADHD یک اختلال طیفی محسوب نمی شود. تفاوت عمده این دو در این است که افراد مبتلا به ADHD تمایل به مهارت های اجتماعی و ارتباطی ندارند.
اگر فکر می کنید فرزند شما علائم بیش فعالی دارد ، در مورد آزمایش ADHD احتمالی با پزشک خود صحبت کنید. برای اطمینان از اینکه کودک شما در مورد درمان صحیح اقدام کرده است ، تشخیص صحیح ضروری است.
احتمال دارد کودکی دارای اختلال حسی باشند که رفتارهای مشترکی مانند کودک دارای ADHD از خود بروز می دهند.
از طرف دیگر احتمال دارد یک فردی همزمان هم دچار اختلال اوتیسم باشد هم دچار بیش فعالی.
چشم انداز افراد مبتلا به اوتیسم چیست؟
هیچ درمانی برای ASD وجود ندارد. مؤثرترین درمانها شامل مداخلات رفتاری زود هنگام و فشرده است. هرچه زودتر کودک در این برنامه ها ثبت نام کند، چشم انداز و نتیجه بهتری در آینده خواهد داشت.
به یاد داشته باشید که اوتیسم پیچیده است و شخص مبتلا به ASD زمان زیادی را می طلبد تا بتواند برنامه ای را که برای آنها مناسب است پیدا کند.
علائم بیش فعالی | علائم اوتیسم | |
به راحتی تمرکزشان را از دست می دهند | ✓ | |
بصورت مکرر از یک کار به کار دیگر می پرند و حوصله شان سر می رود | ✓ | |
نسبت به محرک های عادی بی توجه ند (مثل صدا زده شدن) | ✓ | |
به سختی بر روی یک مسئله تمرکز می کنند | ✓ | |
تمرکز و توجه شدید فقط بر روی یک مسئله خاص | ✓ | |
صحبت های بدون معنی و هدف | ✓ | |
بیش فعالی | ✓ | |
مشکل در نشستن مداوم | ✓ | |
صحبت یا فعالیت های دیگران را منقطع می کنند | ✓ | |
عدم نگرانی یا توانایی لازم برای واکنش نشان دادن به هیجانات یا احساسات دیگران | ✓ | ✓ |
حرکت تکراری بدنی مانند تکان دادن بدن یا گره زدن وسایل در هم | ✓ | |
دوری از تماس چشمی | ✓ | |
رفتارهای خارج از عرف و گستاخانه | ✓ | |
اختلال در تعامل اجتماعی | ✓ | |
تاخیر در رشد شخصی (در بالا ذکر شد) | ✓ |
چه موقع همزمان بیش فعالی و اوتیسم رخ می دهد
ممکن است دلیلی وجود داشته باشد که نتوانیم علائم ADHD و ASD را از هم متمایز کنیم شاید هر دو ممکن است همزمان رخ دهند.
درمان مناسب بیش فعالی و اوتیسم
اولین قدم در درمان هر کدام از اختلالات تشخیص مناسب است. برای همین حتما به پزشک های حاذق و معتبر مراجعه نمائید.
پزشکان عمومی، پرستاران و کاروزان پزشکی صلاحیت صحبت و تشخیص علامئ هر دو این اختلالات را ندارند.
تکنیک های رفتاری که کودک شما بیاموزد ممکن است به کاهش علائم ASD کمک کند، به همین دلیل است که تشخیص صحیح و درمان مناسب بسیار حیاتی است.
رفتار درمانی: رفتار درمانی یک درمان احتمالی برای ADHD است ، و به عنوان اولین خط درمانی برای کودکان زیر ۶ سال توصیه می شود
داروهای بیش فعالی
برخی از داروهایی که معمولاً برای درمان ADHD استفاده می شود عبارتند از:
- متیل فنیدات (ریتالین ، متادات ، کنسرت ، متیلین ، فوکالین ، Daytrana)
- نمک آمفتامین آمیخته (Adderall)
- دکستروآفتامین (Zenzedi ، Dexedrine)
- lisdexamfetamine (Vyvanse)
- گوانفاسین (Tenex ، Intuniv)
- کلونیدین (Catapres ، Catapres TTS ، Kapvay)
تاثیر رفتار درمانی بر درمان بیش فعالی
رفتار درمانی نیز اغلب به عنوان درمانی برای ASD استفاده می شود. همچنین ممکن است دارو برای درمان علائم تجویز شود. در افرادی که به ASD و ADHD مبتلا شده اند ، داروهای تجویز شده برای علائم ADHD ممکن است به برخی علائم ASD نیز کمک کند.
ممکن است پزشک کودک شما قبل از یافتن یکی از علائم بیماری ، چندین روش درمانی را امتحان کند ، یا ممکن است چندین روش درمانی بطور همزمان استفاده شود.
نتیجه گیری درمان بیش فعالی و اوتیسم
هیچ درمانی برای ADHD یا ASD وجود ندارد ، اما با درمان بسیاری از علائم را می توان درمان کرد. صبور باشید و در تلاش باشید تا روشهای درمانی مختلفی را باز کنید. همچنین ممکن است شما با بزرگتر شدن فرزند خود به درمان های جدید بروید و علائم در حال تکامل است.
دانشمندان در حال تحقیق در مورد ارتباط این دو شرط هستند. تحقیقات ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد دلایل نشان دهد و گزینه های درمانی بیشتری در دسترس باشد.
در مورد درمان های جدید یا آزمایش های بالینی با پزشک خود صحبت کنید. اگر فرزند شما فقط به ADHD یا ASD مبتلا شده است و فکر می کنید ممکن است هر دو بیماری را داشته باشد ، با پزشک خود مشورت کنید. در مورد علائم فرزندتان و اینکه پزشک فکر می کند باید تشخیص داده شود ، گفتگو کنید. تشخیص صحیح برای دریافت درمان موثر ضروری اس
منابع این مقاله
منبع اول: Everything You Need to Know About Autism | healthline.com
منبع دوم: The Relationship Between ADHD and Autism | www.healthline.com
افزودن دیدگاه جدید