علتهای گوناگونی سبب نقزدن کودکان میشود. یکی از این علتها، ناکامی است. وقتی کودک به هدفی که دارد نمیرسد، نق میزند.
نق زدن، صدای کودکی است که احساس ضعف می کند. او برای جلب توجه دیگران کم کم تن صدای خود را بالا و بالاتر می برد.
کودک کاری را انجام می دهد که برایش نتیجه بخش باشد. نق می زند به امید اینکه از شما پاسخ بگیرد حتی اگر پاسخ منفی هم باشد او را به هدف رسانده است. به جای اینکه بر روی عمل نق زدن او تمرکز و تاکید کنید سعی کنید علت نق زدن او را متوجه شوید. آیا می داند نق زدن کار ناخوشایند و آزاردهنده ای است؟ برخلاف آنچه والدین تصور می کنند کودک تصور منفی از عمل نق زدن خود ندارد.
علتهای گوناگونی سبب نقزدن کودکان میشود. یکی از این علتها، ناکامی است. وقتی کودک به هدفی که دارد نمیرسد، نق میزند.
علت دیگر مربوط به ارتباطات کودک است. بهعنوان نمونه وقتی والدین و اطرافیان کودک به او توجه نکرده و برای حرفهایش اهمیتی قائل نباشد، کودک سعی میکند با نق زدن و تکرار، اطرافیانش را وادار به گوش کردن کند. سوم اینکه کودک اغلب اوقات نمیتواند مسایلاش را به خوبی مطرح کند ودر نتیجه سعی میکند از راه تکرار و نق زدن، منظورش را بیان کند. گاهی اوقات نیز این نق زدن آن قدر ادامه دار شده و در وجود کودک تثبیت می شود که خودش را به شکل یک رفتار نشان داده و در واقع جزو یکی از ویژگیهای شخصیتی کودک می شود.
وقتی کودک به هدفی که دارد نمیرسد، نق میزند
راهکار هایی برای جلوگیری از نق زدن کودکان
* به موقع به درخواست کودک پاسخ دهید
وقتی کودک در جلب توجه دیگران تلاش می کند و شکست می خورد متوسل به نق زدن می شود. به همین دلیل درست همان زمان که شما مشغول صحبت کردن با دوستان هستید شروع به نق زدن می کند. بهتر است وقتی کودک به زبان خودش و در حالت طبیعی چیزی را از شما خواست در صورت امکان به درخواست او پاسخ دهید.
در ضمن برایش توضیح دهید. هرگاه شما به کار دیگری مشغول هستید قادر نخواهید بود به او پاسخ گویید. پس فقط در صورتی که خواسته اش بسیار ضروری و حیاتی است آن را مطرح کند. در غیر این صورت منتظر بماند تا کار شما تمام شود. مسلما اگر درخواست او منطقی باشد شما به او پاسخ خواهید داد.
* به او کمک کنید احساس خود را بیان کند
گاهی بچه ها از طریق رفتارهایشان آنچه را نمی توانند با کلمات بیان کنند به نمایش می گذارند مانند احساس خشم و عصبانیت یا احساس ناراحتی و رنجش. در این موارد سعی کنید به جای اینکه کودکتان را تنبیه کنید، مهر و محبت بیشتر، درآغوش گرفتن و همدردی را به او عرضه کنید.
گاهی کودکان نق می زنند زیرا نمی توانند احساس خود را بروز دهند. پس به کودک کمک کنید احساس خود را بیان کند «می بینم ناراحت هستی. آیا به خاطر این است که در حال حاضر کسی نمی تواند تو را به پارک ببرد؟» این کار کمک می کند باب گفت وگو باز شود. البته زمانی که کودک مشغول نق زدن است زمان مناسبی برای نصیحت کردن نیست ولی می توانید در موقعیت های مناسب که او در حالت آرامش است برایش توضیح دهید که نق زدن راه مناسبی برای رسیدن به هدف نیست و حتی باعث می شود او شانس کمتری برای رسیدن به هدف داشته باشد.
* همیشه از وضعیت جسمانی کودکتان مطلع باشید
همیشه از وضعیت جسمانی کودکتان و اینکه آیا خسته شده و یا بیمار است اطلاعات کسب کنید. زیرا در این گونه موارد رفتار آنها به شدت نامطلوب خواهد شد.
در این موارد سعی کنید به جای اینکه کودکتان را تنبیه کنید، مهر و محبت بیشتر، درآغوش گرفتن و همدردی را به او عرضه کنید.
گاهی کودکان نق می زنند زیرا نمی توانند احساس خود را بروز دهند
* به مقررات پایبند باشید
کودکان خوب می دانند چگونه از فرصت ها استفاده کنند. لذا در مکان های عمومی شروع به نق زدن می کنند. به مقررات پایبند باشید و تحت هیچ شرایطی آن را زیر پا نگذارید و تسلیم نشوید.
مهم نیست در کجا و با چه کسی هستید و کودک چه لحنی را به کار برده است. بر خود مسلط باشید و عصبانی نشوید. هرگز نگویید «برو هر کاری می خواهی بکن فقط مزاحم ما نشو» اگرچه این جمله موقتا شما را نجات می دهد ولی مجبور خواهید شد همیشه به همین شکل عمل کنید.
نکته:
البته ذکر این نکته ضروری است که در برخی از موارد نق زدن های کودکانه تنها تاثیر گرفته از رفتار والدین به خصوص نق زدن های مادر در برخورد با پدر است. حال باید دید نق زدنهای والدین چه تاثیری بر فرزندانشان دارد؟
متاسفانه نق زدن والدین، کودکان را از داشتن تفکر خلاق و ارتباط سالم دور میکند و باعث میشود کودکان محدود فکر کنند و زاویه شناختی خود را بسته نگه دارند بنابراین از اندیشه و تفکراتشان استفاده نمیکنند و فکر میکنند برای به دست آوردن اهداف و آرزوهایشان فقط میتوانند حرف بزنند و به دنبال پیدا کردن راههای مختلف برای رسیدن به هدفشان نیستند. همه این عوامل باعث میشود کودکان به نوعی وابسته و درمانده شوند زیرا فکر میکنند که چون مادرشان نق میزند و به نتیجه میرسد پس من هم از طریق نق زدن به اهدافم میرسم در حالی که همیشه اینطور نیست. این کودکان از تکامل و پیشرفت باز میمانند.
بچه ها می دانند که چرا آنها نق می زنند؛ به خاطر اینکه موثر است. با این حال این بدین معنی نیست که شما نمیتوانید از آن جلوگیری کنید. جلوگیری از نق زدن «اسکالتز» می گوید که، این یک راهبرد هشیار نیست، اما یک رفتار آموخته شده است؛ و اغلب، والدین در آن نقش دارند.
اگر کودک چیزی را مودبانه درخواست کند و والدین برای اولین بار یا دومین بار پاسخ ندهند، کودک صدایش را بالاتر میبرد. ممکن است یک بچه کوچک، سر و صدا یا حتی قشقرق راه بیندازد. اما بچه بزرگتر که خودداری بیشتری دارد، بیشتر احتمال دارد که ناله کند. برای جلوگیری از ناله کردن، اسکالتز به والدین توصیه میکند، که برای توجه کردن به بچهها، منتظر نمانید تا آنها پریشان شوند.
او میگوید:«مهم است که اگر میتوانید، به اولین کوشش برای توجه پاسخ دهید. اگر در حال تلفن صحبت کردن هستید، یا در حین یک گفتگو، با فرزندتان تماس چشمی برقرار کنید و یک انگشت را بالا بیاورید، بنابراین او میفهمد که شما تا دقیقهای دیگر با او خواهید بود. سپس در سریع ترین زمان ممکن که می توانید مودبانه این کار را انجام دهید، به فرزندتان توجه کنید».
درخواستی برای توجه بکی بیلی، مربی و روان شناس رشد می گوید، هنگامی که ناله اتفاق میافتد، والدین باید یک نفس عمیق بکشند و به خودشان یادآوری کنند که کودک قصد عصبانی کردن آنها را ندارد.
در واقع کودک درخواست کمک دارد. بیلی میگوید: «با عبارات من پاسخ بدهید. و روشی را که میخواهید کودک صحبت کند مدل قرار بدهید. چیزهایی مانند این بگویید: من نق زدن را دوست ندارم. اگر تو یک لیوان شیر میخواهی، بگو یک لیوان شیر میخواهم. سپس دقیقا کلمات و تن صدایی را که میخواهید کودک استفاده کند، مدل قرار بدهید». بیلی پیشنهاد میکند، اگر کودکتان به ناله کردن ادامه میدهد و شما مطمئن هستید که این ناشی از درد یا بیماری نیست، به رفتار بعد از ناله کردن توجه کنید، تا پیام بزرگتری را که میرساند، تشخیص دهید.
«از خودتان بپرسید آیا من پرمشغله تر از معمول شدهام؟ آیا روال عادی بچه من تغییر کرده است؟ آیا خواهر یا برادری، بنا به هر دلیلی، به توجه بیشتری نیازمند است؟»
اغلب، ناله کردن علامتی است برای اینکه مجددا با کودکتان ارتباط برقرار کنید. وی پیشنهاد میکند که برای انجام آن، زمانهایی را برای با هم مطالعه کردن، غذا خوردن یا کارهای دیگری که کودک از آن لذت میبرد، در نظر بگیرید.
به گفته بیلی «ارتباط با کودک در زمانی کوتاه، یک یا دو بار در روز، می تواند تفاوت زیادی را برای خانواده ها جهت مقابله با رفتار دشوار ایجاد کند».
افزودن دیدگاه جدید